Sıra | DOSYA ADI | Format | Bağlantı |
---|---|---|---|
01. | Karadeni̇z’deki̇ Geli̇şmeler Ve Türki̇ye | pptx | Sunumu İndir |
Transkript
Elnur İSMAYILOVBİLGESAM Kafkasya UzmanıKARADENİZ’DEKİ GELİŞMELER VE TÜRKİYE
KARADENİZ’İN JEOPOLİTİĞİ
Karadeniz’in güvenliğine kıyıdaş devletler lehine katkı sağladı.Kıyısı bulunmayan devletlerin savaş gemilerinin Boğazlardan geçişi sınırlandırıldı.Savaş zamanında Türkiye’ye istediği şekilde Boğazları açıp kapatma hakkı tanındı.MONTRÖ BOĞAZLAR SÖZLEŞMESİ
ABD, Montrö’nün değiştirilmesinden yana bir tutum geliştirmiştir.Rusya, sözleşme ile ilgili statükocu bir politika izlemektedir. MONTRÖ BOĞAZLAR SÖZLEŞMESİ
Rusya, Sovyetler döneminde sahip olduğu stratejik bölgeleri kaybetti.Rusya etkisinden çıkan bağımsız devletlerin Avrupa-Atlantik kurumlarıyla işbirliği, bölgenin jeopolitiğini değiştirdi.Karadeniz 6 devlet tarafından çevrili hale geldi.«Geniş Karadeniz Bölgesi» kavramı ortaya çıktı. SOĞUK SAVAŞ SONRASI KARADENİZ
SSCB’nin dağılmasıyla Karadeniz’deki denge Türkiye lehine değişmiştir.Romanya ve Bulgaristan 2004’te NATO’ya katılmıştır. ABD, askeri üslerle bölgedeki varlığını artırmıştır. Kırım’ın ilhakıyla birlikte ise askeri denge Rusya lehine değişmiştir.KARADENİZ’DE ASKERİ DENGE
KARADENİZ'DE MUHTEMEL ÇATIŞMA ALANLARI
Karadeniz’in kuzeyden denetiminde Kırım’ın stratejik değeriMart 2014’de Rusya tarafından işgal edildi ve referandumla Rusya’ya katıldı.KIRIM SORUNU
RUSYA’NIN MUHTEMEL MEB’İ
1991’de Moldova’dan bağımsızlığını ilan etti. 1990-1992’de İç Savaş 2006 referandumuyla bağımsızlık ve Rusya’ya birleşme talebiSorunun çözümü için 5+2 görüşmeleri Mart 2014’de Rusya’ya birleşme talebinde bulundu. TRANSDİNYESTER SORUNU
Rusya, ayrılıkçı dinamiklere destek sağladı.2008’deki savaşın ardından Abhazya ve Güney Osetya’nın bağımsızlıklarını tanıdı.ABHAZYA VE GÜNEY OSETYA
Batılı devletlerin bölgede artan nüfuzunu engellemekAyrılıkçı eğilimleri destekleyerek bölgedeki etkisini muhafaza etmekUkrayna ve Gürcistan’ın NATO ve AB’ye üyeliğini engellemek RUSYA’NIN KARADENİZ STRATEJİSİ
BÖLGEDEKİ RUS NÜFUSU
Rusya Karadeniz donanmasını 2020’ye kadar modernize etmeyi, yeni savaş gemileri ve denizaltılar tedarik etmeyi planlamaktadır. Mistral sınıfı havuzlu çıkarma gemilerini Fransa ile birlikte üretmektedir. Sivastopol merkezli olarak geliştirilen donanma, Akdeniz filosuna destek sağlayacak şekilde genişletilmektedir.RUSYA’NIN KARADENİZ FİLOSUNU GELİŞTİRME HEDEFİ
Rusya’nın doğudaki Rus nüfusu tahriki &Ukrayna’nın parçalanma ihtimaliProstestolar,Rusya’nın Kırım’ı İşgaliUKRAYNA KRİZİ
NATO ve AB’nin bölgeye doğru genişlemesi Karadeniz’in önemini artırdı.Karadeniz, Avrupa-Atlantik güvenlik sistemi ile Rusya arasında rekabet alanına dönüştü.AVRUPA-ATLANTİK GÜVENLİK SİSTEMİ VE KARADENİZ
11 Eylül sonrası Karadeniz’de etkili olmaya çalıştı.Rusya’nın etki alanlarını sınırlandırmak ve kontrol altında tutmakAskeri üsler edinerek etkisini artırmakMontrö sözleşmesini kendi çıkarları doğrultusunda değiştirmek2010’da Karadeniz’de Rotasyonel Kuvveti oluşturdu. ABD'NİN KARADENİZ STRATEJİSİ
1994-Barış İçin Ortaklık ProjesiAvrupa-Atlantik KonseyiAktif Çaba Harekatı’nı Karadeniz’e Genişletme GirişimiRomanya ve Bulgaristan’ın NATO’ya katılımıUkrayna ve Gürcistan’ın NATO üyeliğinin gündeme gelmesiNATO VE KARADENİZ
Enerji güvenliğiUlaşım projeleri: TRACECA projesi, Viking projesiTürkiye’nin müzakere süreci2004 genişlemesi ve 2007’de Romanya ve Bulgaristan’ın AB’ye katılımıAvrupa Komşuluk Politikası ve Doğu Ortaklığı Projesi 2007-Karadeniz Sinerjisi2011-AB’nin Karadeniz Stratejisi AB’NİN KARADENİZ STRATEJİSİ
Çevresel Ortaklık Programı (Romanya)Diyalog ve Ortaklık İçin Karadeniz Forumu ve Karadeniz Avro Bölgesi projeleri (Romanya)Romanya ve Bulgaristan’ın AB ve NATO üyelikleriABD ile imzalanan askeri ve güvenlik anlaşmalarıGürcistan’ın NATO ve AB üyeliği talebi 2005, Demokratik Seçenekler Topluluğu (Gürcistan)ROMANYA, BULGARİSTAN VE GÜRCİSTAN
GUAMSECI (Güneydoğu Avrupa İşbirliği İnisiyatifi) (1996, ABD) / 2011’den itibaren SELECSEDM (1996)SEEBRIG (1999)CMEPCSEE (2001)BÖLGESEL TEŞKİLATLAR
Karadeniz havzasında barış ve istikrarın sürdürülmesiBölgesel işbirliğinin geliştirilmesi Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin korunmasıKaradeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (1992)KARADENİZ’İN GÜVENLİĞİ VE TÜRKİYE
BÖLGEDEKİ TÜRK NÜFUSU
BLACKSEAFOR (2001)- arama-kurtarma ve çevre koruma amaçlıKUH (2004)- terörizm ve kitle imha silahlarının yayılmasının önlenmesi, uyuşturucu trafiği ve silah kaçakçılığıyla mücadeleNATO ile eşgüdümBÖLGESEL İŞBİRLİĞİ PROJELERİ
Türkiye, Avrupa-Atlantik güvenlik sistemi içinde hareket etmelidir.Ancak Rusya’yı doğrudan karşısına almamaya özen göstermelidir. Montrö Sözleşmesi muhafaza edilmelidir. Bölgedeki Türk nüfusun haklarının korunması sağlanmalıdır.Ukrayna, Azerbaycan ve Gürcistan’ın Rusya karşısında yalnızlaşmasına müsaade edilmemelidir. SONUÇ VE ÖNERİLER