share
play prev play next
play fullscreen
1 / 57
Sıra DOSYA ADI Format Bağlantı
01. Karbonhi̇dratlar ppt Sunumu İndir

Transkript

[1]
Dersi Veren Öğretim Üyesi: Doç.Dr. Aslı UÇAR
[2]
KarbonhidratlarınYapısıSınıflandırılması GörevleriÖzellikleriKaynaklarıVücutta kullanımıSindirim, emilim ve metabolizmasıHastalıklarla ilişkileri
[3]
Besinlerimizde en çok bulunan besin ögesi karbonhidratlardır. .
[4]
Karbonhidratlar; Metabolik yakıt ve enerji depolarının kaynağıdır.1 g CHO, 4 kkal verir.
[5]
[6]
Fotosentez EnerjiCO2SuKlorofilGLİKOZ6 CO2 + 6 H20 + Güneş ışığıC6H12O6 + 6 O2C6H12O6 + 6 O2 Enerji + CO2 + 6 H20
[7]
KARBONHİDRATLARC (Karbon), H (Hidrojen) ve O (oksijen) elementlerinden oluşan organik moleküllerdir.C6H12O6
[8]
Besinlerdeki Karbonhidratlar (DP: Degree of Polymerization)
[9]
[10]
[11]
[12]
Mokeküldeki C sayısı Aldozlar Ketozlar6 (heksoz) (C6H12O6) Glikoz, galaktoz, mannozFruktoz5 (pentoz) (C5H10O5) Riboz Riboloz4 (tetroz) (C4H8O4) Eritroz Eritroloz3 (trioz) (C3H6O3) Gliseraldehit Dihidroksi asetonBiyolojik açıdan en önemli CHO’lar pentoz ve ribozlardır.
[13]
[14]
Aldozlar FruktozKetozlarGlikoz, galaktoz, mannoz ve fruktozun kapalı yapısı aynı (C6H12O6), açık yapıları farklıdır……..
[15]
HEKSOZLARGlikoz (Dekstroz ve üzüm şekeri)
[16]
120 g glikoz/gün = 480 kkal
[17]
Glikozun açık formülü – Açık formuGlikozun kapalı formülü – Halka formu Glikoz çözelti içinde halka şeklinde bulunur.
[18]
Fruktoz (Levülöz veya meyve şekeri)Serbest halde üzüm, incir, dut gibi meyvelerde, bunlardan yapılan pekmez gibi yiyeceklerde ve balda bulunur. Baldaki şekerin yarısı glikoz, yarısı fruktozdur.
[19]
Fruktozun açık formülü Açık formuFruktozun kapalı formülü Halka formu Fruktoz çözelti içinde halka şeklini alır.
[20]
GalaktozGlikoza bağlı bir halde süt şekeri denen disakkarit (Laktoz) içinde bulunur. Galaktoz, laktozun hidrolizi ile elde edilir.
[21]
Galaktozun açık formülü – Açık formuGalaktozun kapalı formülü – Halka formu Galaktoz çözelti içinde halka şeklini alır.
[22]
MannozAlbumin, globulin ve polisakkaritlerin yapısını oluşturur.
[23]
[24]
C OCCCCOHHHOHOHHOHHCH2OHH123456CH2OHCCCCOOHHHOHOHHCH2OH123456D-fruktozD-glikozC OCCCCOHHHHOHOHOHHCH2OHH123456D-galaktozC OCCCCHOHHOHOHHOHHCH2OHH123456D-mannoz
[25]
PENTOZLARRiboz
[26]
Arabinoz
[27]
Ksiloz (odun şekeri)CCOH HOHHCH2OHC OHHCH OD-Ksiloz12345
[28]
Tetroz ve Triozlarİnsan ve hayvanlarda metabolik olaylarda ara ürün olarak oluşur.Tetroz Trioz
[29]
DİSAKKARİTLER (C12H22O11)Sakkaroz – Sükroz – Çay şekeriLaktoz – Süt şekeriMaltoz – Malt şekeriTrehaloz – Mantar şekeri
[30]
[31]
Sakkaroz - SükrozGlikoz ve fruktozun 1-4 glikosit bağı ile birleşmesiyle oluşmuştur. Pancar ve şeker kamışında bulunur.
[32]
Glikoz + Fruktoz Sükroz + H2OSükroz + H2O Glikoz + Fruktoz
[33]
Laktoz - Süt şekeriGlikoz ve galaktozun 1-4 glikosit bağı ile birleşmesiyle oluşmuştur.
[34]
Maltoz – Malt şekeri2 molekül glikozun 1-4 glikosit bağı ile birleşmesiyle oluşmuştur.
[35]
Trehaloz – Mantar şekeri2 molekül glikozun 1-1 glikosit bağı ile birleşmesiyle oluşmuştur..
[36]
Şeker alkolleriMonosakkaritlerin aldehit (CHO) grubunun aldoredüktaz enzimi yardımıyla alkole (CH2OH) dönüşmesi ile elde edilir.
[37]
Oligosakkaritler3-9 monosakkaritin glikosit bağıyla birleşmesiyle oluşur.Galaktooligosakkaritler (GOS)Fruktooligosakkaritler (FOS)Maltooligosakkaritler (MOS)
[38]
GALAKTOOLİGOSAKKARİTLER Endojen enzimler tarafından parçalanmazlar. Kolonda fermente olarak gaz oluştururlar. Rafinoz DP: 3 gal+gli+fruKurubaklagillerdebulunur (%4-5 kuru ağırlık)Stakiyoz DP: 4 gal+gal+gli+fruVerbaskoz DP: 5 Gal+gal+gal+gli+fru
[39]
FRUKTOOLİGOSAKKARİTLERİnülin
[40]
Melisitoz (DP:3)
[41]
MaltooligosakkaritlerGlikoz ünitelerinden oluşmuştur.
[42]
POLİSAKKARİTLER (DP>9)Nişasta Nişasta Olmayan Polisakkaritler(non-starch poysaccarides : NSP)Amiloz Amilopektin SelülozSelüloz olmayan polisakkaritler• Hemiselüloz• Pektin• Gum• Musilajlar• Algal ögeler
[43]
Nişasta Glikoz ünitelerinden meydana gelmiştir.Amiloz 200-2000 glikoz ünitesinin 1-4 glikozid bağlarıyla bağlanmasıyla oluşan düz zincir yapıda bir polisakkarittir.
[44]
[45]
Amilopektin
[46]
GLİKOJEN:
[47]
Besinlerde nişastanın amiloz ve amilopektin içeriği Besin adı Amiloz (%)Amilopektin (%)Buğday nişastası 24 76Patates nişastası 20-23 77-80Kurubaklagil 33-36 64-67Vaxy mısır nişastası0.8 99.2Mısır nişastası 24-27 73-76Pirinç nişastası 16-18 82-84Darı nişastası 17 83Muz nişastası 21 79Elma nişastası 25 75Bezelye nişastası 30 70
[48]
NİŞASTAİnvitro olarak yapılan çalışmalarda nişasta, sindirilme durumuna göre sınıflandırılmıştır.Hızlı sindirilen nişasta*20 dk içinde glikoza ayrılır. Taze pişmiş nişastalı besin, dumanı tüten haşlanmış patates, pilav gibiYavaş sindirilen nişasta20-100 dk içinde glikoza ayrılır. Çiğ nişastalı besin, muz, pişmiş soğumuş nişastalı besin, ekmek, patates salatası, kuru fasülye piyazıDirençli nişasta** 120 dk’ dan sonra hidrolize olmayan nişastadır. Pişmiş soğumuş nişastalı besin, ekmek)* Gİ çok yüksek** sindirimden kaçtığı için posa gibi düşünülebilir. 7-8 g/gün alımDekstrin, nişastanın asit ve enzimlerle hidrolizi sırasında oluşan ögedir, nişastanın daha küçülmüşüdür.
[49]
Nişasta Olmayan Polisakkaritler (NSP)Selüloz (DP:3-10 bin)
[50]
SELÜLOZ KAYNAKLARI: Tam tahıllar (kepek, tam buğday ve tam çavdar), meyveler (özellikle elma ve armut), sebzeler (fasülye, bezelye, lahana, köklü sebzeler, domates) SELÜLOZ, Suda çözünmez,sindirim enzimlerine karşı dayanıklıdır. Diyetle alınan selülozun yarısı değişmeden dışkıyla atılır, geri kalanı metan, H2 ve SCFA’ ya dönüşür.
[51]
Hemiselüloz: Bitki hücre duvarında selüloz ile beraber bulunur. 150-200 civarında 5-6 C’lu monosakkaritlerden oluşmuştur (DP:150-200). .
[52]
Su tutucudur.Dışkı hacmini arttırır.Kolon basıncını düşürür.Safra asitlerini bağlayarak, kolesterolü düşürür.Glikoz emilimini yavaşlatır.
[53]
PEKTİN
[54]
GUMLAR (Sakızlar) ve MÜSİLAJLAR
[55]
Lignin Tam buğday ve çavdarda, meyvelerde (kabuklu armut, çilek, şeftali, greyfurt, erik) ve olgun sebzelerde (domates, lahana) bulunur.Lignin, NSP ile beraber toplam diyet posasını, selüloz ile beraber de ham posayı oluşturur.POSANişasta dılında kalan polisakakritler ve lignine verilen isimdir. Sağlık açısından çok önemlidir.
[56]
POSA ÇÖZÜNMEZ POSA(Selüloz , lignin)Kabızlık, divertikül ve kanser oluşumuna karşı korur. Hiperkolesterolemide etkisi yoktur.ÇÖZÜNÜR POSA(Pektin, gumlar, müsilaj, algal polisakkaritler)Serum kolesterolünün düşmesinde ve kan şekerinin düzenlenmesinde etkilidir.
[57]
DİVERTİKÜL