Sıra | DOSYA ADI | Format | Bağlantı |
---|---|---|---|
01. | Çölleşme Ve Çöl Tozlarının Sağlığa Etkisi | ppt | Sunumu İndir |
Transkript
Çölleşme ve Çöl Tozlarının Sağlığa EtkisiProf. Dr. Hasan BayramGaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ADE-mail: bayram@gantep.edu.trTTD 16. Yıllık Kongresi, Antalya 3-7 Nisan 2013
İçerik• Çölleşme: Küresel,Türkiye• Kum fırtınaları• Çöl toz içeriği• Çöl tozlarının sağlık etkileri– Mortalite– Hospitalizasyon• Deneysel çalışmalar, inflamasyon• Özet
Dünyada Çölleşme• Son kırk yılda, yer yüzünün %15-63’ünde çoraklaşma• Kurak yerlerde, çoraklaşma ve çölleşmeye bağlı olarak, 12 milyon hektar alan her yıl insan yapımı çöle dönüşmektedir.• Her yıl 20 milyon ton tahıl üretme potansiyeli olan bir alanZero Net Land Degradation, UNCCD, 2012
Climate change, impacts and vulnerability in Europe 2012 EEA Report No: 12/2012Avrupa’da İklim Değişiminin Bölgeler Üzerinde Beklenen Etkisi
Kum Fırtınalarının Görülme Sıklığı ve Trend• ABD’nin Geniş Düzlükleri, Rusya, Fas, Arap Körfez ülkeleri, Afrika’nın Sahel-Sudan bölgesi, Çin, Moğolistan ve Meksika’da uzun dönem meteorolojik kayıtların analiz sonuçları• Global bir patern yok• Ancak bazı istasyonlar (Sahel’dekiler gibi) ciddi bir artış trendini gösterirken, diğerlerinde aşağıya doğru bir eğilim (Meksika gibi) gözlenirken, diğerleri daha çok bir döngüsel patern göstermekte.Goudie AS; Middleton NJ, Clim Change, 1992
Kum Fırtınalarının Sıklığı, Trend – Ortadoğu• İsrail’de toz fırtınası gözlemi 1958’den beri yapılmakta. 1958-2006 arasında, 966 tozlu gün gözlenmiş.• Kızıl Deniz Bölgesinde tozlu gün sayısı 2.4 gün/10 yıl artarken, yüksek bölgelerde bu artış 0.9 gün/10 yıl olarak saptanmış. • Tozlu günlerin toplam insidansı her dekadda ortalama 2.7 gün artış göstermiş.Ganor E, et al, J Geophysıcal Res. Atmosph. 2010
http://wholeheartedly-sudaniya.blogspot.com/2010/07/kataha-sand-storm.htmlSudan, Temmuz 11, 2010
Perfumo A, Marchant REnviron. Microbiol. Rep. 2010.Sahra Çölünden Türkiye’ye Doğru Uçuşan Toz Bulutları
Gaziantep - 14. 03. 2013Hakimiyet Gazetesi, Gaziantep.
Sahra Çöl Tozu Aerosol Nümunelerinde Elemental Madde Konsantrasyonları, Ekim 2007Koçak M, et al. Atmos Environ, 2012
Çöl Tozunda Bakteri: Sarı Kum• Aquabacterium sp., Flavobacteriales bacterium sp., Prevotellaceae bacterium sp., others• Non-Yellow Sand: Propionibacterium sp., Bacillus sp., Acinetobacter sp., and others.Lee S, et al. Sci Total Environ. 2009
Toz Nümuneleri:• Thermophilic organizmalar:• Geobacillus(G) thermoglucosidasius• G. thermodenitrificans,• Aeribacillus pallidusPerfumo A, Marchant R.Environ. Microbiolo. Rep., 2010.
Taipei, Taiwan’da Asya Toz Nümunelerinde Fungal İçerikChao HJ et al. Int J Biometeorol, 2012.
Al Eskan Hastalığı: Çöl Fırtınası Pnömoniti• Çöl ile ilişkili akut bir hastalık• Yeni bir klinikopatolojik antite, Çöl Fırtınası pnömoniti or Al Eskan hastalığı• Hipererjik akciğer hastalığı, akciğerin fırsatçı enfeksiyonu, hipererji.• Küçük Suudi çöl tozu (0.1-0.25µm) ve güvercin dışkısıKorényi-Both AL, et al. Mil Med. 1992
10 μg/m3 PM2.5-10 Artışının Günlük Total Mortaliteye Etkisi (Odds Ratio’lar, beyaz= Sahra tozu olmayan, siyah=Sahra Tozu Mevcut) Tobias A, et al. Sci Tot Environ 2011.
Çöl Tozunun (>0.1 mg/m3) Japonya’da Çocuklarda Astım Hospitalizasyonuna EtkisiKanatani KT, et al. Am J Respir Crit Care Med, 2010
Çöl Tozlarının Kardiyopulm. Etkileri (1996-2001)Otörler Sistem Gözlenen EtkilerYang CY, et al. J Toxicol Environ Health (2009)Kalp Olaydan 1g sonra Asya Çöl Tozlarının Konjestif Kalp Yetmezliğine bağlı hastane kabullerine etkisi bariz (RR = 1.114; %95 CI = 0.993–1.250), anlamlı değil.Chiu HF, et al. Inhal Toxicol. (2008)KOAH Olaydan 3gün sonra Asya Çöl Tozlarının KOAH hastane kabullerine atkisi bariz (RR = 1.057; %95 CI = 0.982-1.138). Anlamlı değil, yeterli güç?Yang, CY, et al. Inhal Toxicol (2005)Astım kabulleriTaipei, Taiwan, Asya Çöl Tozları, 54 epizot. Indeks günlerinden 7 gün öncesi ve 7 gün sonrası karşılaştırılmış. Astım kabulleri olaydan 2 gün sonra bariz (%8), anlamlı değil.
Respiratuar Etkiler, Asya Toz FırtınalarıOtör Param. Gözlenen EtkilerCheng MF, et al. J Toxicol Environ Health A (2008)PnömoniHastane KabulTaipei, ADS ile hastane pnömoni kabulleri. Olaydan 1 gün sonra, ADS ile günlük pnömoni kabulleri arasında anlamlı ilişkiKang JH, et al. Ann Epidemiol (2012) PnömoniHastane KabulTaipei, ADS dışı günler ile karşılaştırıldığında, ADS günü ve sonrasındaki 1-4 günlerde anlamlı olarak daha yüksek pnömoni kabulü
Çöl Tozlarının Sağlığa EtkisiOtörler Sistem Gözlenen EtkilerOtani S et al. Int. J. Environ. Res. Public Health (2012)Cilt Cilt semptomları olanlarda Astya çöl tozlarının olduğu günlerde metal allerjisine eğilimYang CY, et al. Environ Res (2005)MSS Asya toz fırtınası (ADS)’dan 3 gün sonra günlük primer intraserebral hemoraji ile seyreden inmeye bağlı hastane kabulü arasında ilişkiCox PA, et al. Amyotoph Lateral Scler (2009)MSS >45y Körfez Savaşı gazilerinde artmış amyotrophic lateral sclerosis (ALS) olgusu, Körfez tozunda bulunan cyanobacteria and cyanotoxinlerin muhtemel etkisiMu, H, et al. J Environ Health (2011)Göz Moğolistan, çöl bölgesinde yaşayanlarda diğer bölgelere göre toz fırtınası sonrasında artmış lakrimasyon
Pnömokonyoz• Pnömokonyoz; progresif massif fibrozis ve hiler lenf bezlerinde yumurta kabuğu kalsifikasyonu• Ladakh, Hindistan’daki 3 köyde pnömokonyoz prevalansı %2.0, %20.1 ve %45.3 olarak bulunmuş.• Fırtınalardaki serbest silika içeriği %60-70 bulunmuş. Saiyed HN, et al. Br J Ind Med. 1991
Environ Health Perspect, 2010.
Asya Kum Tozlarının (ASD) Fare Akciğerindeki Patolojik Değişikliklere EtkisiHiyoshia K, et al. Environ Res 2005saline ASD OVAOVA+ASDOVA+ASD ASD-SO4HE StainPAS Stain
• Erkek Sprague-Dawley ratları• Tek bir doz; 1, 5, veya 10 mg Ortadoğu PM10 Kuveyt’te toplanmış,• Silika (pozitif kontrol), veya titanium dioxide (TiO2) • 24 s, 3 g, 7 g ve 6 ay sonra, histopatolojik değişiklikler• BAL; selüler ve biyokimyasal parametreler, sitokin ve kemokinler dahil.
LDH (µg/ml)Total protein (µg/ml)Wilfong ER, et al. J Toxicol Environ Health, 2011
Wilfong ER, et al. J Toxicol Environ Health, 2011BAL’da 1β, MIP-2 ve MCP-1 Konsantrasyonu
saline 24h3d 7dOrtadoğu Kum Partiküllerinin (10mg) on Akciğerdeki Patolojik Değişikliklere EtkisiWilfong ER, et al. J Toxicol Environ Health, 2011
• Sarı toz (Kosa) nümuneleri (değişik bölgelerden),farelere intratrakeal olarak uygulanmış• Bronşit, alveolit• BAL’da doza bağımlı olarak nötrofil, lenfosit ve eozinofili gözlenmiş• IL-12, TNF-α, KC, MCP-l ve MIP-l BAL’da artmış• β-glucan etkiliIchinosea T et al. 2005
Farelerde Asya Toz Partiküllerinin (250µg) İnflamatuar Sitokin Gen Ekspresyonuna EtkisiKC MIP-2MIP-1α IP-10Yanagisawa R, et al. Exp. Biol. Med. 2007
Asya Kum Tozu (ASD)’nun İnsan Nazal Epitel Hücrelerinde Rinovirus-indükte Sitokin Sekresyonu ve Viral Replikasyona Etkisi• Primer insan nazal epitel hücreleri ASD ve/veya rhino virus (RV) ile muamele edilmiş• ASD anlamlı olarak RV-indükte IFN-γ, IL-1β, IL-6, ve IL-8 mRNA ve protein düzeylerini artırmış• ASD RV replikasyonunu artırmış• ASD RV infeksiyonu ile ilişkili soğuk algınlığını artırabilir.Yeo NK, et al. Inhal Toxicol, 2010.
Asya Toz Partiküllerinin İnsan Epidermal Keratinositlerinden Sitokromların ve Pro-inflamatuar Sitokin Gen Ekspreyonuna EtkisiChoia H, et al.Toxicol Lett, 2011.
Özet• Çölleşme ciddi bir sorun• Toz fırtınaları artıyor• Çöl tozları kimyasal, mikrobik, viral ve fungal ajanları içeriyor• Mortalite ve hospitalizasyona etkiler• Bu etkileri inflamasyon ve infektif ajanlara duyarlılığı artırıyor
SABRINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM !O Arseven