Sıra | DOSYA ADI | Format | Bağlantı |
---|---|---|---|
01. | İnsan Haklarina İli̇şki̇n Farkli Siniflandirmalar -klasik Sınıflandırma (jellinek) - Kuşaklara Göre Sınıflandırma | pptx | Sunumu İndir |
Transkript
İNSAN HAKLARIAÇIK EĞİTİM MATERYALLERİKONU IIİNSAN HAKLARINA İLİŞKİN FARKLI SINIFLANDIRMALAR-Klasik sınıflandırma (Jellinek)- Kuşaklara Göre Sınıflandırma
İNSAN HAKLARINA İLİŞKİN FARKLI SINIFLANDIRMALARJELLINEK’İN SINIFLANDIRMASINegatif Statü HaklarıPozitif Statü HaklarıAktif Statü HaklarıKUŞAKLARA GÖRE SINIFLANDIRMABirinci Kuşak İnsan Haklarıİkinci Kuşak İnsan HaklarıÜçüncü Kuşak İnsan HaklarıDördüncü Kuşak İnsan Hakları2
Negatif Statü HaklarıDevletin, bireyin dünyasına girmemesini güvence altına alan haklar. (Koruyucu haklar)Devletin edimi: karışmama, gölge etmeme. Böylece birey bu haklardan devletin müdahalesi olmaksızın rahatlıkla yararlanabilir.Ör: Din ve vicdan özgürlüğü, ifade özgürlüğü, kişi güvenliği hakları.3
Pozitif Statü HaklarıKişinin, devletten birşeyler yapmasını istediği haklardır. Sosyal haklar bu gruba girer. İsteme hakları olarak da adlandırılır. (vatandaşlık sıfatına bağlı olarak talep mümkün)Bireyin bu haklardan yararlanması, devletin olumlu edimlerine bağlıdır. Ör: Sağlık hakkı, sosyal güvenlik hakkı, konut hakkı 4
Aktif Statü HaklarıSiyasal haklar ve özgürlüklerdir.Siyasal iktidarı etkilemeye ve siyasal katılıma olanak veren haklardır.Vatandaşlığa bağlı olarak kullanılırlar (dilekçe istisna).Ör: Seçme-seçilme hakları, kamu hizmetlerine girme, askerlik gibi haklar.5
Birinci Kuşak İnsan HaklarıNegatif statü hakları ve aktif statü hakları ile örtüşür.Kişisel ve siyasal haklar birinci kuşak haklardır.Burjuvazinin yürütmüş olduğu hak ve özgürlük mücadelesi sonucunda ortaya çıkan haklardır.1789 Fransız Bildirisi’nde bu haklara yer verilmiştir.1789 Fransız Bildirisi uygulamasında bu hakların herkese tanınmadığı görülmüştür (Ör: Kölelere hiç hak tanınmamış, siyasal haklar zengin yurttaşlara tanınmıştır).6
İkinci Kuşak İnsan HaklarıSanayi devriminin tetiklediği haklardır.Sanayi devrimi işçi sınıfını ortaya çıkarmış, bu sınıfın talepleri II. kuşak hak taleplerini ortaya çıkarmıştır.Sonuçta sosyal haklar tanınmıştır. İkinci kuşak haklar bunlardır. Pozitif statü hakları ile örtüşür. Somut eşitliği sağlamaya yönelik, devletin olumlu edimlerini gerektiren haklardır.7
Karşılaştırma: I. ve II. Kuşak HaklarI. KUŞAK-Negatif edim-Soyut eşitlik anlayışı-Birey devletten karışmamasını isterII. KUŞAK-Pozitif edim-Somut eşitlik anlayışı-Birey devletten hakkın gereğini yerine getirmesini ister8
İnsan Haklarının Bölünmezliğiİnsan hakları, ancak tüm kuşakları tam olarak güvence altına alındığı taktirde bireyler için tam bir özgürlük ve koruma sağlanmış olur. Birinci ve ikinci kuşak haklar bu anlamda bir bütündür.9
Üçüncü Kuşak İnsan Hakları Üçüncü kuşak haklar listesi:Çevre hakkıBarış hakkıGelişme hakkıİnasnlığın ortak malvarlığından yararlanma hakkıHalkların kendi kaderini tayin hakkı10
Üçüncü Kuşak İnsan Hakları “Dayanışma hakları”, “yeni haklar” ya da “kalkınma hakları” gibi adlarla da anılırlar. (Grup hakları, halkların hakları diğer adlarıdır)Bu haklar sadece devletin çabası ile gerçekleştirilemez. İnsan topluluklarının da etkin çabası gerekir. 11
Dördüncü Kuşak İnsan HaklarıBilimsel-teknolojik gelişmelerin yol açacağı olumsuz gelişmelere yönelik olarak gündeme gelmişlerdir (İnsan klonlanması gibi).Günümüzde bu bağlamda ceninin hakkından söz edilmektedir.İnsanın genetik kopyalanmasının yasaklanması Avrupa Konseyi Şartları12
1982 Anayasası’ndaki DurumJellinek’in tasnifi benimsenmiştir.Kategorik olarak 3. ve 4. kuşak haklara yer verilmemiştir.