Sıra | DOSYA ADI | Format | Bağlantı |
---|---|---|---|
01. | Roman Ve Hi̇kaye İnceleme Yöntemeri̇ - Temel Bir Dil Becerisi Olarak Dinleme Ve Dinleme Eğitimi | pptx | Sunumu İndir |
Transkript
ROMAN VE HİKAYE İNCELEME YÖNTEMERİ Saide YAŞAR 170553071
Temel Bir Dil Becerisi Olarak Dinleme ve Dinleme Eğitimi
Konuşmak bir ihtiyaç ise, dinlemek bir sanattır. Günümüzde dil eğitiminde ön plana çıkan becerilerden biri de dinlemedir. Türkçe öğrenimi; dinleme, konuşma, okuma, yazma temel dil becerileri ile dil bilgisinden oluşur. Dinleme iletiyi gönderen bireyin ilettiği mesajları doğru bir şekilde algılama tekniğidir.
Dinleme etkinliği dilin dört işlevinden en çok kullanılanıdır. Dinlemek aynı zamanda bir iletişim kurmak yoludur. Dinlemekten işitmekten farklıdır. Dinleme bir amaç doğrultusunda yapılan, öğrenilmesi gereken bir beceridir.
Dinleme konuşma ya da okuma yoluyla gönderilen bir bildirimin algılanıp kavranılmasıdır. İşitme doğuştan getirilen bir özellik dinleme ise sonradan öğrenilen ve eğitimle geliştirilebilen bir dil becerisidir. İnsan beyninin çeşitli bilişsel süreçlerini harekete geçirir.
Dinleme işitmeyi de içine alan kapsamlı, karmaşık aktif bir süreçtir. Çok boyutlu bir olgudur. Amaçlı bir davranıştır. İnsanın seçme özgürlüğünün de bir yansımasıdır.
Dinleme Stratejileri 1- Parçadan Bütüne Stratejisi: Metne odaklanır. Metindeki dil becerilerinden hareketle metnin anlamı çözümlenmeye çalışılır. 2- Bütünden Parçaya Stratejisi: Burada odak nokta dinleyicilerdir. Hem metnin dil birimi hem de dinleyicilerin hazır bulunuşluk düzeyleri önemlidir. 3- Üst Bilişsel Stratejisi: Üst bilişini kullanabilen dinleyici grubunu içine alır.
Dinleme Teknikleri 1- Dikkatli Dinleme: Konuyu dinleyenin motive olduğu dinleme stratejisidir. 2- Doğru Dinleme: Dinleyicinin kendi ilgi alanına göre dinlediği, dinlediğini analiz edebildiği bir stratejidir. 3- Eleştirel Dinleme: Dinlediklerine ilişkin sebep-sonuç ilişkisi kurmayı gerektiren bir dinlemedir.
Dinleme Stilleri 1- Aktif Dinleme: Başkaları konuşurken tüm dikkatini vererek yapılan dinlemedir. 2- Katılımcı Dinleme: Konuşmacının özüne amacına dikkat eder. 3- Pasif Dinleme: Konuşma eylemine dikkat etmez. 4- Tarafsız Dinleme: Dinleyici konuşma esnasında alıcı konumunda değildir.
Dinleme Türleri 1- Gönüllü Dinleme: Bireyin kendi arzusuyla dinlemesidir. 2- Motivasyona Dayalı Dinleme: Bireyin karşılaştığı engelleri baş edebilme potansiyelini içerir. 3- Sempati ve Antipati ile Dinleme: Dinleyicinin iletiyi gönderen kişiye yönelik olumlu ya da olumsuz tavırlarının olması dinleme becerisini etkiler. 4- Seçmeli Dinleme: Dinleyenin kendi ilgilendiği kısmı dinlemesidir.
5- Yüzeysel Dinleme: Dinleyenin dinliyormuş gibi yapmasıdır. 6- Etkin Dinleme: Dinleyenin empati yaparak ve geri bildirimde bulunarak dinlemesidir. 7- Katılımlı Dinleme: Dinleyicinin anladığı mesaja geri bildirim vermesidir. 8- Eleştirel Dinleme: Dinlenenlerin kontrol edildiği dinleme türüdür. 9- Pasif Dinleme: Herhangi bir tepki vermeden dinlemedir.
Etkili Dinleme Türleri 1- Gönüllü Dinleme: Birey gönüllü olarak dinler. 2- Stratejik Dinleme: Konuşmaya ilişkin yordama yapılır. 3- Amaçlı Dinleme: Bilgiye kaynağından ulaşarak dinlemedir. 4- Haz Almak İçin Dinleme: Estetik kaygı ön planda bilgi üzerine yapılandırılmamış bir dinlemedir.
Etkisiz Dinleme Türleri 1- Gönülsüz Dinleme: Bireyin dinleme eğitimine zoraki katılmasıdır. 2- Antipatik Dinleme: Dinleyenin kaynak kişiye olumsuz tavırlarının olduğu dinlemedir. 3- Yüzeysel Dinleme: Bilişsel sürecin kullanılmadığı dinlemedir. 4- Görünüşte Dinleme: Bilgi akışının çok az olduğu dinlemedir.
Dinlemenin Sınıflandırılması 1- Aktif Dinleme: Genellikle eğitim öğretim ortamlarında kullanılan bir dinleme türüdür. 2- Stratejik Dinleme: Eğitim sürecine katılmayı, metnin ana düşüncesini tespit etmeyi ve dinlemeye ilişkin yöntem ve stratejileri kullanmayı içerir.
3- Diyalog ve Sunuya Dayalı Dinleme: Diyalogda konuşmacının konuşmasını bölmeden, göz bağlantısı kurarak önce ve sonra dinlenenler arasında bağlantı kurmayı gerektiren kişiler arası ilişkilerle ilgili bir dinleme türüdür.
4- Amaçlı Dinleme: Kendi bilişlerini kontrol edebilen ve dinlediğinin önemli noktalarını belirleyebilen dinleyenler bu dinleme türünü kullanırlar. 5- Ayrıştırıcı Dinleme: Sesler arasındaki farkı ayırt edebilmesidir. Konuşma dilindeki ses ve telaffuzları ayırt etmek için kullanılır.
Sonuç ve Öneriler Toplumun yanlış yönlendirmelerinin değil aynı zamanda çeşitli fiziksel sorunların konuya ve ya göndericiye karşı olumsuz tavırlar da dinlemeyi etkiler. Dinleme bireyin bilgileri yorumlayıp hayatına uyarlayabilmesinde en önemli beceridir. Dinlemenin amaçlı yapılması dinleme becerisini olumlu etkilemektedir.
KAYNAKÇA Temel Bir Dil Becerisi Olarak Dinleme ve Dinleme Eğitimi Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitim Öğretimi Özel Sayısı,Yıl:6 Sayı:11,Ocak 2013, Sayfa:20 Yazar: Cahit EPÇAÇAN