Sıra | DOSYA ADI | Format | Bağlantı |
---|---|---|---|
01. | Doku | ppt | Sunumu İndir |
Transkript
DOKU:• Doku; aynı yapıya sahip ve aynı işi görmek üzere biraraya gelen hücreler ve onları çevreleyen hücrelerarası maddeden (matriks) oluşur.
DokularEpitel DokuBağ DokuKas DokuSinir Doku
Epitel dokusu:• Vücudun tüm dış ve iç yüzeyini çevreler.• Emme, salgılama, taşıma, boşaltım, koruma, kasılma (myoepitelyal hücreler) ve duyu alımı (Retina ve kulaktaki özelleşmiş tüylü hücreler) gibi görevleri vardır.• Yassı / Kübik/ Prizmatik (=silindirik, =kolumnar)• Tek katlı / Çok katlı / Psödostratifiye
• Tek katlı yassı epitel: Difüzyon ve filtrasyon yüzeylerinde bulunur. (Endotel, Mezotel, Akciğer-alveoller....)
- Çok katlı yassı epitel: Keratinize / Non- keratinize (Epidermis, ağız boşluğu, özofagus, farenks, vajen, kornea, …)
–Tek katlı kübik epitel: Salgılama ve emme işlevleri yapılır. (Tiroid folikülleri, böbrek tubulleri, pankreas asinüsleri)
- Çok katlı kübik epitel: Ter ve tükrük bezlerinin boşaltım kanalları, süt bezleri kanalları
-Tek katlı kolumnar epitel: Salgı ve emilimden sorumludurlar. Mideden, sindirim kanalı sonuna kadar bulunurlar.
- Çok katlı kolumnar epitel: Vücudda çok nadir. Prostat, bazı büyük boşaltım kanalları, üretra bir bölümü
-Psödostratifiye kolumnar epitel: Vücudda çok yaygın. Genellikle silyalı. Solunum yolları (Trakea, Büyük bronşlar)
- Değişici (Transizyonel) Epitel: Bu hücreler organın işleyişine göre yassı ve kübik epitel arasında şekil değiştirebilir. Uriner sistemi döşer.
Destek doku (Bağ Dokusu)• Vücudun şeklinin sağlanması ve korunması• Hücre ve organların birbirine bağlanması• Bağ dokusu: Fibroblastlar, Fibriller (Kollajen, Elastik, Retiküler)• Kıkırdak dokusu: Kondrositler, matriks (asit mukopolisakkarit)• Kemik dokusu: Osteosit, Osteoblast, Osteoklast ve Kalsifiye ara matriks
• Kas Dokusu:– Myositler– Myositler içinde kasılmayı sağlayan myofilamanlar1. Düz kas (istemsiz hareketler)(sindirim sistemi organları, kan damarları)2. Çizgili kas (istemli hareketler)3. Kalp kası
• Dokular çoğalma kapasitesine göre 3 tip:– Sürekli bölünen hücreler: Devamlı kaybedilen ve prolifere olan hücreler (Ör: Kİ hematopoetik hücreler, deri, ağız boşluğu, vajen, serviks yüzey epiteli vs)– Stabil hücreler: Mitotik hızları düşük olan, ancak zedelenme veya doku kaybı durumunda bölünerek prolifere olan hücreler (Ör: Karaciğer, Böbrek, Pankreas)– Statik hücreler: Artık bölünmeyen (nöronlar ve iskelet kas hücreleri) ve ya çok nadiren bölünen (düz-kalp kası ) hücrelerdir. Sadece embriyoner dönemde bölünürler.
HÜCRE BÖLÜNMESİ:• Bir hücreden yeni hücrelerin oluşmasına hücre bölünmesi denir. • Hücre bölünmesinin amacı;– Üreme – Doku, organ ve sistemlerin büyüyüp gelişmesini, yıpranan dokuların onarılmasını, ölen hücrelerin yerine yenilerinin yapılmasını sağlamaktır. • Bölünme emri, çekirdekte yer alan DNA molekülü tarafından verilir.• Mitoz ve mayoz bölünme olarak iki çeşittir.
HÜCRE BÖLÜNMESİTestis ve overler46 kr.→23 kr. (haploid gametler)Somatik hücreler2 eşit hücre (46 kr)2n4n4n2nn2n2n2n2nnnn(n=23)
• İki bölümden oluşur.• Mitoz dönemi:1.5-2 saat kadar sürer.• İnterfaz dönemi: İnterfaz süresi hücrelere göre birkaç günden yıllara kadar değişebilir.1. G1 (Pre-duplikasyon)evresi: Bir önceki mitozdan çıkan hücrelerin genetik karakteri anneyle aynı ancak hacmi annenin yarısı kadardır. Bu hücrelerin anne hücre hacmine ulaşabilmesi için hızlı bir RNA + protein sentezi olur.• Hücrelerin çoğu G1 evresinin sonunda siklusu terkederler (G0 hücreler). Uygun bir uyarı gelince (incinme gibi) mitoza kaldıkları yerden devam ederler.1. S(Sentez) evresi (DNA Replikasyonu): DNA’nın (4-8 saat sürer) duplike olduğu evre. 2. G2 (Post-duplikasyon) evresi: Mitozda kullanılacak enerji üretilir ve depolanır. İğ iplikcikleri oluşturulması için hazırlık yapılır.HÜCRE SİKLUSU:
HÜCRE SİKLUSU:2n 4n