Sıra | DOSYA ADI | Format | Bağlantı |
---|---|---|---|
01. | Yüz Kaslarinin Hastaliklari | ppt | Sunumu İndir |
Transkript
Prof.Dr.Ümit AKAL AKTAŞ
Yüzün kasları iki grupta değerlendirilebilir: YÜZ KASLARI • Çiğneme kasları: Ağzın ya da çenenin açılmasında ve kapatılmasında görevi olan kaslardır. • Mimik kasları: Yüz hatlarından ve mimiklerinden sorumlu olan kaslardır.
Ağzın açılmasında görev yapan kaslar: ÇİĞNEME KASLARI • M. pterigoideus lateralis (eksternus) • Hyoid üstü kaslardan m. geniohyoideus • M. mylohyoideus • M. digastricus’un (m. biventer) ön karnı Hyoid üstü kasların ağız açma fonksiyonları aslında hyoid altı kasların (omohyoid, sternohyoid, sternothyroid ve thyroid) hyoidi ve dolayısıyla larinksi aşağı çekmesi ve hyoid üstü kaslarında hyoid ile beraber aşağı hareketi ile gerçekleşir.
Ağzın kapatılmasında görev yapan kaslar: ÇİĞNEME KASLARI • M. pterygoideus medialis (internus) • M. temporalis • M. massetericus
Yüz hatlarından ve mimiklerinden sorumlu olan bu kaslar, epikranius’tan platisma’ya kadar bir tanesi hariç (m. orbicularis oris), çift olarak bulunurlar. 43 adettirler. MİMİK KASLARI
Oral ve maksillofasiyal bölge açısından daha çok dudak ve yanaklar incelenmelidir. MİMİK KASLARI
Cilt Cilt altı yağ dokusu Kas tabakası Glanduler tabaka Dudak mukozası DUDAKLA R
Cilt Cilt altı yağ dokusu Kas tabakası Glanduler tabaka Dudak mukozası DUDAKLAR M. orbicularis oris M. buccinatorius’ların ön uçları M. depressor labii inferior M. depressor anguli oris M. levator anguli oris M. risorius M. levator labii superior M. levator labii alaque nasi M. zygomaticus major M. zygomaticus minor
Aşağıda mandibula alt kenarı, yukarıda orbita alt kenarı, geride masseterin ön kenarı, önde dudak ve burun ile arasındaki çizgi ile sınırlıdır. Yanak da dudak gibi 5 tabakadan oluşur. YANAK • Cilt • Cilt altı yağ dokusu • Kas tabakası (buksinatör kas) • Glanduler tabaka • Dudak mukozası
Genel olarak kas hastalıklarına “MİYOPATİ” adı verilmektedir. Kalıtsal olan kas hastalıklarına “MUSKULER DİSTROFİLER” denmektedir. Kas iltihaplarına “MİYOZİT” adı verilir. Kaslardaki anormal kasılma durumlarına “MİYOTONİ” denmektedir. KAS HASTALIKLARI
KAS HASTALIKLARI (MİYOPATİLER) Edinsel (kazanılmış) kas hastalıkları Kalıtımsal kas hastalıkları Kas dokusu kaynaklı tümörler ve tümör benzeri oluşumlar
Edinsel (kazanılmış) kas hastalıkları • Kas-sinir kavşağı hastalıkları Myasthenia gravis Lambert-Eaton miyastenik sendromu Botulismus KAS HASTALIKLARI (MİYOPATİLER) • İltihabi kas hastalıkları (miyozitler) Polimiyozit Dermatomiyozit İnklüzyon cisimciği miyoziti Diğer miyozitler
Edinsel (kazanılmış) kas hastalıkları Tiroid hastalıkları Sürrenal bez hastalıkları Potasyumla ilgili hastalıklar Diğerleri KAS HASTALIKLARI (MİYOPATİLER) • Kas hastalığına yol açan bazı ilaçlar Kolesterol düşürücü ilaçlar, bazı aritmi ilaçları, kolsişin, klorokin, penisilamin ve diğerleri • Kas hastalığına yol açan bazı sistemik hastalıkla
Kalıtımsal kas hastalıkları Kavşak tipi kas distrofileri - Otozomal dominant kas distrofileri - Otozomal resesif kas distrofileri Özelliği olan distrofiler - Miyotonik distrofi - Fasiyoskapulohumeral distrofi - Emery-Dreifuss distrofi - Okülofaringeal distrofi - Konjenital kas distrofileri - Distal miyopatiler KAS HASTALIKLARI (MİYOPATİLER) • Kas distrofileri
Kalıtımsal kas hastalıkları Lipid depo hastalıkları (Örn: Karnitin eksikliği) Glikojen depo hastalıkları (Örn: Pompe, McArdle hastalıkları) Mitokondriyal hastalıklar (Örn: Kearns- Sayre) KAS HASTALIKLARI (MİYOPATİLER) • Metabolik miyopatiler
Kalıtımsal kas hastalıkları “Central-core” hastalığı “Multi-mini-core” hastalığı “Nemalin” miyopati “Miyotübüler” miyopati “Miyofibriller” miyopati Diğerleri KAS HASTALIKLARI (MİYOPATİLER) • Konjenital miyopatiler
KAS DOKUSU TÜMÖRLERİ Benign Tümörler Malign Tümörler Tümör benzeri oluşumlar – miyozitis ossifikans Düz Kas Tümörleri Anjiyomiyom Yumuşak doku miyomu Leiyomiyomlar Çizgili Kas Tümörler i Rabdomiyom Nöromuskuler hamartom Leiyomiyosarkom Retroperitonun leiyomiyosarkomu Retroperiton dışı derin yumuşak dokuların leiyomiyosarkomu Subkutan dokunun leiomiyosarkomu Rabdomiyosarkom Embriyonal rabdomiyosarkom Alveoler rabdomiyosarkom Pleomorfik rabdomiyosarkom
Asetilkolin reseptörlerine karşı antikor yapımı sonucu asetilkolinin etkisini azaltarak kasların uyarılabilirliğinin azalmasına dolayısıyla kasların zayıflamasına yol açan bir çeşit kas hastalığıdır. Çok ağır kas zayıflığına yol açan, istemli kaslarda çabuk yorulma şeklinde ortaya çıkan, sinir ve kas sistemlerine ait sıkıntılı bir hastalıktır. Kalıtsal değildir. 1/10 000 oranında nadir görülen bir hastalıktır. Kadınlarda erkeklere göre 2 kat daha fazla ortaya çıkıyor. Genellikle erişkin çağda ortaya çıkar. MYASTHENIA GRAVİS
Nedeni henüz tam olarak aydınlatılamamıştır; ama hastaların büyük çoğunluğunun kanlarında, sinir-kas bileşiminde yer alan reseptöre karşı antikor bulunduğu saptanmıştır ve kuvvetli bir teoriye göre; bu antikorların iletiyi sağlayan asetilkolin yerine geçerek ve onunla rekabete girerek reseptörle birleşmesi sözkonusudur. Bu da impuls iletisini bloke ederek hastalık semptomlarını yaratmaktadır. Dolayısıyla otoimmün bir hastalıktır. MYASTHENIA GRAVİS
Başlıca belirtiler yüz, gözler, ağız, dil bölgesinde yutma ve çiğneme kaslarında toplanır. Bir göz kapağının birden düşmesi sıklıkla başlangıç belirtisi olabilir. Bazen de çift görme, yutma ya da çiğneme güçlüğü, konuşmada tutukluk, ses kısıklığı, solunum yetmezliği bunlardan bir ya da birkaçı ilk belirtileri oluşturabilir. MYASTHENIA GRAVİS
Özellikle başlangıçta belirtiler gelip gidicidir. Birkaç gün içinde her şey normale dönebilir. Bir süre sonra tekrarlar. Kol ve bacaklarda kas zayıflığı sıktır. Zamanla mimik kasları hiç kullanılamaz ve maske yüz görüntüsü ortaya çıkabilir. Belirtiler hastadan hastaya değişen biçimde, hızda ve ağırlıkta gelişme gösterir. Aynı hastada zamanla büyük değişiklikler olabilir. Bazen kas zayıflığı ve yorgunluğu çok sınırlı kalır; bazen yaygın hal alır. MYASTHENIA GRAVİS
Kasların yinelenen hareketleri ile zaaf artar. Dinlenme ile kısmen düzelme olur. Bu nedenle hiç olmazsa başlangıçta hastalar sabahları kendilerini daha iyi hissederler. Kas zayıflığı ve yorgunluk günün ilerleyen saatleri ile birlikte artar. Ciddi solunum sıkıntısı yaratan ve acil müdahale gerektiren krizler görülebilir. Aşırı fizik aktivite, emosyonel bozukluklar, uykusuzluk, kadınlarda menstrüel periyodlar, kas zayıflığını arttıran faktörlerdir. MYASTHENIA GRAVİS
Soğuk algınlığı, enfeksiyonlar, özellikle solunum yolları hastalıkları olumsuz etki yapar. Gebelik her iki türlü etki yapabilir. Kinin ve kininli ilaçlar kas gevşeticiler bazı antibiyotikler (neomycin streptomycin kemnamycin vs.) kas zayıflığını arttırabilir. Hastanın elinde sakıncası olan ilaçların listesi bulunmalıdır. MYASTHENIA GRAVİS
Antikolinesterazlar (neostigmin, pyridostigmin, ambonenium klorid), immünsupresif ajanlar (steroidler gibi), timusa yönelik radyoterapi, timektomi uygulanabilir. MYASTHENIA GRAVİS’TE TEDAVİ
MYASTHENIA GRAVİS’TE PİTOZİS
BOTULİSMU S Clostridium botulinum türlerine ait toksinin neden olduğu nöroparalitik ve hayatı tehdit edici bir hastalıktır. Hastalığın 4 klinik tipi bulunmaktadır: 1) Gıda botulismusu 2) Bebek botulismusu 3) Yara botulismusu 4) Sınıflandırılamayan vakalar
Etken organizma: Clostridium botulinum
Etken mikroorganizma: Clostridium botulinum Gram pozitif basil Sporlu Mutlak anaerob Toksin üretimi: Kuvvetli ekzotoksin (bilinen en kuvvetli toksin)
Clostridia nerelerde bulunur? Toprak ( tarım alanları ve orman) Deniz suyu Tatlı su sedimenti Tarım ürünleri Memeli ve balık bağırsağı Yengeç ve kabukluların yüzgeç ve iç organlarında yaygın olarak bulunur.
Toksinin potensi Botulismus toksini dünyada bilinen en potent toksindir. Lethal doz: 10-12 g/kg = 1picogram/kg İnsanlık için LD = 28 gr Tip A toksin
Gıda botulismusu klinik bulguları Disfoni Disartri Disfaji Öğürme refleksi kaybı Kas zayıflığı Yaygın tutulum Kranial sinirler üst ekstremite kasları alt ekstremite kasları solunum kasları Mutlaka bilateral: proksimal distal Simetri: şart değil
Gıda botulismusu klinik bulguları 1- Ekstraokuler kas felci 2- Pupil fonksiyon bozukluğu 3- Pitoz’dan oluşan triad hastalığın şiddetli olduğuna ve solunum yetmezliği gelişebileceğine dair prognostik kriter olarak kabul edilir.
Gıda botulismusu klinik bulguları Solunum güçlüğü Solunum yetmezliği Kriter: -vital kapasite -inspiratuvar güç Aspirasyon pnömonisi Aritmiler Kardiak arrest
Ayırıcı tanı Guillain Barré sendromu Difterik polinöropati Tick paralizisi Kürar zehirlenmesi Poliomyelitis Myastenia gravis Eaton Lambert sendromu Hipokalsemi Hipermagnezemi Organofosfat zehirlenmesi Psikiyatrik sendromlar Basilar arterde serebrovasküler hadiseANTİTOKSİNLERLE TEDAVİ YAPILIR.
Çiğneme kaslarının spazmı, süreye göre değişik isimler alır. ÇİĞNEME KASLARININ SPAZMI • Trismus – Birkaç günden iki-üç aya kadar süren spazmlardır. • Konstrüksiyon – Yıllar süren, hatta daimi hale gelen spazmlardır. • Klonüs – Spazm ve relaksasyonun birbirini takip ettiği durumlardır.
Trismusun sistemik (genel) nedenleri KAS SPAZMININ NEDENLERİ • Santral sinir sistemi hastalıkları Tetanoz Epilepsi • Psikojenik nedenler (histeri krizleri)
KAS SPAZMININ NEDENLERİ Trismusun lokal nedenleri • Çiğneme kaslarını etkileyen enfeksiyonlar Periodontal enfeksiyonlar Submandibuler ve faringeal enfeksiyonlar Parotis enfeksiyonları İnfratemporal enfeksiyonlar
KAS SPAZMININ NEDENLERİ Trismusun lokal nedenleri • Enfeksiyon dışındaki nedenler Başlangıç aşamasındaki myozitler (İleri aşamada fibröz veya osseöz dejenerasyon ile konstrüksiyona yol açarlar.) Yirmi yaş dişi operasyonlarından sonra gelişen kas travmaları (daha kısa süreli trismus) Mandibuler anestezi sırasında kas içine enjeksiyon sonucu kas içi kanama ve hematom oluşması Esneme sonrasında kramp tarzı spazmlar
KAS SPAZMI Çiğneme kaslarında klonüse çok sık rastlanmaz. Bazı enfeksiyonlar, Parkinson hastalığı, korku durumları klonüslere yol açabilir.
KAS SPAZMINDA TEDAVİ Etkenin elimine edilmesi ilk şarttır. Olgunun durumuna göre mekanoterapi (okluzal splintler), psikoterapi, fizik tedavi ve uygun medikasyon (antibiyotikler, analjezikler, kas gevşeticiler, antienflamatuarlar), tek tek, değişik kombinasyonlarda veya hepsi birlikte uygulanarak tedavi yoluna gidilir.
MİYOZİT Kas iltihabıdır. Tek kasta veya birçok kasta birlikte görülebilir. Mikroorganizmaların yol açtığı bir miyozitte, enfeksiyonun kaynağı bir yumuşak doku yaralanması veya kırık olabilir. Hematojen yolla da enfeksiyon yayılmış olabilir. Ama çoğu zaman köken odontojeniktir.
MİYOZİT Çiğneme kaslarında “miyozitis ossifikans” da görülebilir. Nedeni tam olarak bilinmese de, kas içinde herhangi bir nedenle oluşan hematomun zamanla ossifikasyona gittiği kabul edilmektedir. Lokalize olduğu bölgede sert bir şişlik ve deformite vardır. Fakat üstteki cilt normaldir. Kemikleşen kas nedeniyle hasta ağzını açamaz ve çiğneme fonksiyonunu gerçekleştiremez. Cerrahi yaklaşımla kitlenin çıkarılması yoluna gidilebilir; ancak kalan küçük ossifikasyon odaklarının nükse neden olabileceği unutulmamalıdır.
MİYOZİT Miyozit, daima bir trismus ile beraber olup, ağzın açılması zor veya imkansızdır. Klinik tablo ankilozu taklit edebilir. Eklemde bir patoloji bulunmayışı ile ankilozdan ayrılır. Tedavide esas etkenin eliminasyonudur. Etken bir mikroorganizma ise hedefli antibiyotik tedavisi, gerekliyse apse drenajı yapılmalıdır. Sıcak uygulaması ve masajlar da miyozitte faydalıdır.
KAS HİPERTROFİSİ Genellikle gençlerde ve tek taraflı olarak masseter kasta sık görülür. Sürekli tek taraflı çiğneme sonucunda o taraftaki masseter kasının fazla gelişmesi sonucu ortaya çıkar. Tedavisinde önce etken elimine edilmeli, tek taraflı çiğneme varsa düzeltilmelidir. Estetiği çok etkiliyor ise cerrahi olarak kas redükte edilebilir. Son yıllarda cerrahi uygulamadan botulinum toksini (botoks) ile tedavisi güncel yaklaşımdır.
KAS ATROFİSİ Çiğneme kaslarında görülen atrofiler, lokal nedenler veya kas innervasyonunu bozan sistemik hastalıklarda izlenmektedir. Lokal nedenlerin başında TME ankilozu gelir. Çalışmayan çenede kaslar atrofiye olur. Fasiyal paralizilerde, etkilenen kaslarda atrofiler gelişir. Çene hareketlerini kısıtlayan cilt lezyonlarında, skleroderma gibi hastalıklarda kas atrofileri görülür. Progresif muskuler distrofi, multiple skleroz ve myasthenia gravis’te de çiğneme kaslarında atrofiler ve fasiyal atrofiler görülür. Tedavisinde, eğer neden olan durum düzeltilebildi ise kas egzersizleri ve fizik tedavi yararlıdır.