Sıra | DOSYA ADI | Format | Bağlantı |
---|---|---|---|
01. | Kırsal Alanları Kentlerden Ayıran Farklılıklar | ppt | Sunumu İndir |
Transkript
Kırsal Alanları Kentlerden Ayıran FarklılıklarProf. Dr. Bülent GÜLÇUBUK - II
KIRSALI KENTTEN AYIRAN ÖZELLİKLER1) Doğal Açıdan:2) Sosyo-Ekonomik Açıdan3) Sosyo-Kültürel Açıdan
KIRSALI KENTTEN AYIRAN ÖZELLİKLER1) Doğal Açıdan: Çıplak gözle görülebilen ve herhangi bir bilimsel analize gerek duymadan ortaya çıkan farklılıklardır. Örn: Köyün yerleşim yeri, biçimi.Bernard’a Göre Köyü kentten ayıran doğal faktörler;a. Fiziksel (Anorganik) Çevre: Toprak, orman, iklim, arazinin şekli, coğrafi konumu, diğer doğal varlıklar (akarsu, dere…) oluşturur.b. Biyolojik (Organik) Çevre: Bitki örtüsü, hayvanlar, parazitler….c. Fiziksel-Sosyal Çevre: Yerleşim biçimleri, yerleşimi meydana getiren faktörler, ulaşım yolları, binalar…d. Biyolojik-Sosyal Çevre: 2’ye ayrılır:Hayvanlar-Bitkilerİnsanlar
KIRSALI KENTTEN AYIRAN ÖZELLİKLER2) Sosyo-Ekonomik Açıdan:1000 ha’lık alan 10 aile 100 ha 100 aile 10 haAlan sabit – aile sayısı sabitAlan sabit – aile sayısı artıyorAlan sabit – aile başına düşen arazi azalıyorKırsal alan yetmiyor ve GÖÇ başlıyorChristaller’in teorisine göre; Belli bir toprak parçası üzerinde belirli bir yaşam koşulunu ve düzeyini sağlamak kaydıyla ancak belirli sayıda insan yaşayabilir. Bu sayı arttığı zaman bireyler başka alanlara göç etmek durumunda kalırlar.
KIRSALI KENTTEN AYIRAN ÖZELLİKLER;2.sosyo-ekonomik açıdana) Nüfus yoğunluğu b) Meslek çeşitliliği c) Gelir yapısı d) Yerleşim yerlerinin büyüklüğü e) Nüfustaki hareketlilik
Nüfustaki hareketlilik: Doğum-ölümGöçKalkınmışlık; ortalama ömür süresi, canlı doğumda ölen anne sayısı, bebek ölüm oranlarıMALTHUS’a göre; Bir ülkede nüfus geometrik bir dizi şeklinde ortak üretim aritmetik olarak artmaktadır. Bundan dolayı da nüfus ile üretim arasında ters bir orantı vardır. Nüfus arttıkça üretim azalıyor. 1950-60’lı yıllardan itibaren bu hareketlilik geçerliliğini kaybetmeye başladı. Tarımsal üretimde verimlilikteki artış ile tarımsal üretimde en az nüfus gibi hızlı bir şekilde artmaya başladı. Fakat Dünya’da üretim eşit dağılmadığı için açlık yaşanmaktadır.
Nüfustaki hareketlilik:Ülkelere Göre Nüfus Hareketliliğinin GörünümüI. Aşama: Az Gelişmiş ÜlkelerII. Aşama: Gelişmekte Olan ÜlkelerIII. Aşama: Gelişmiş Olan Ülkeler
3) Sosyo-Kültürel Açıdan; a) Sosyal farklılaşma: b) Sosyal tabakalaşma:c) Sosyal ilişkiler: d) Sosyal kurumlar: e) Sosyal bağlılık:f) Sosyal roller: intramuralle-extramuralleg) Sosyal yöneltme: 1) Doğa üstü güçler; 2) Maddi olanağı olan güçler; 3) Gelenekler, görenekler4) Karizmatik önderler; 5) Hukuk kurumları; Yasalar, yönetmelikler
3) Sosyo-Kültürel Açıdan;g. Sosyal yöneltme;Riesman’a Göre Sosyal Yöneltme 3 farklı biçimde ortaya çıkmaktadır;a. Geleneklerle yöneltilen toplumb. İçten yöneltilen toplumc. Dıştan yöneltilen toplum
3) Sosyo-Kültürel Açıdan;h) Sosyal hareketlilik: Sosyal hareketliliğin ortaya çıkış biçimleri; 1) Yatay sosyal hareketlilik; 2) Dikey sosyal hareketlilik; 3) Kuşaklar arası sosyal hareketlilik; 2 biçimde olur.a) Bireysel kuşaklar arası sosyal hareketlilik b) Toplumsal kuşaklar arası sosyal har. 4) Kolektif sosyal hareketlilik: 5) Yersel Sosyal Hareketlilik:
Sosyal Hareketliliği Etkileyen Faktörler1) Aile yapısı: 2) Eğitim ve öğretim kurumları: 3) Meslek yapısı: 4) Mülkiyet yapısı: 5) Evlilik yapısı:
TÜRKİYE’DE KIRSAL ALANDA VE KENTLERDE SOSYAL HAREKETLİLİK DURUMUKIRSALDA KENTTE1) Kırsalda meslek yapısı : sosyal tabakalaşma oldukça azdır. 1) Kentlerde meslek yapıları: kentlerde sosyal tabakalaşma çok fazladır.2) Meslek çeşitliliği çok az : kuşaklar arası sosyal hareketlilik oldukça sınırlıdır. 2) Meslek çeşitliliği çok fazla: kuşaklar arası sosyal hareketlilik oldukça fazladır.3) Kırsalda eğitim olanakları sınırlı3) Kentlerde eğitim olanakları daha fazla 4) Kırsal alanda mülkiyet yapısı tarımsal varlıklara bağlı (toprak, hayvan…): olduğu için mülkiyet yapısına bağlı sosyal hareketlilik az 4) Kentlerde mülkiyet yapısı daha çok çeşitlidir; mülkiyetyapısına bağlı sosyalhareketlilik fazla5) Evlilik yapısı: genelde bağımlı 5) Evlilik yapısı: seçenek fazla