Sıra | DOSYA ADI | Format | Bağlantı |
---|---|---|---|
01. | Bi̇yoki̇mya Ii | pptx | Sunumu İndir |
Transkript
KARBONHİDRAT METABOLİZMASI Prof. Dr. Emel EMREGÜLAnkara ÜniversitesiKimya BölümüKİM 320 BİYOKİMYA II
Pentoz Fosfat Yolu• Pentoz fosfat yolu, fosfoglukonat yolu veya heksoz monofosfat yolu olarak da bilinir. • Pentoz fosfat yolundaki reaksiyonlar, oksidatif reaksiyonlar ve oksidatif olmayan reaksiyonlar olmak üzere iki bölüme ayrılmaktadır.• Pentoz fosfat yolunun oksidatif reaksiyonlarında NADPH ve riboz-5-fosfat üretilir.
Pentoz Fosfat Yolu• Pentoz fosfat yolunun oksidatif bölümünde bir heksoz monofosfattan iki mol NADPH elde edilmektedir.• NADPH, memelilerde özellikle küçük çıkış maddelerinden yağ asitleri ve steroidlerin sentezlendiği - meme bezleri, - yağ dokusu ( adipoz doku), - adrenal korteks ve - karaciğerde- indirgeyici güç olarak önemlidir. • Pentoz fosfat yolunun oksidatif olmayan reaksiyonlarıPentoz fosfat, riboz-5-fosfattan daha çok özellikle NADPH’ın gerekli olduğu dokularda, bir seri reaksiyon sonucunda tekrar glukoz-6-fosfat haline dönüşür ve pentoz fosfat yoluna girer:
Pentoz Fosfat Yolunun Amaçları ve Yararları• Pentoz fosfat yolu, memeli hücrelerinde sitozolde gerçekleşir;• NADPH ve riboz-5-fosfat oluşturur. • NADPH, -yağ asidi sentezi, -redükte glutatyon sentezi, -methemoglobinin redüksiyonu, -kolesterol sentezi, -steroid hormon sentezi, -bazı amino asitlerin sentezinde görevlidir ve gerektiğinde enerji üretimi için kullanılır;• Riboz-5-fosfat ise nükleik asitlerin ve yapısında nükleotid içeren koenzimlerin sentezi için gereklidir
Glukozun Yağ Asitlerine ve Yağa Dönüştürülmesi• Glukozdan pirüvik asit üzerinden oluşan asetil-KoA’lar kondensasyona uğrayarak çeşitli yağ asitlerini oluştururlar.• Aktif yağ asitleri de gliserolle kondensasyona uğrayarak trigliseridleri ve fosfolipidleri oluştururlar:
Glikojen Biyosentezi (Glikojenez)• Omurgalılarda glukoz, kanda genellikle kendisi transport edilir; fakat bitkilerdeki transport şekli sukroz veya galaktozillenmiş türevleridir.• Organizmaların büyük bir bölümü, glukozun fazlasını depolamak ve transport etmek için polimerik forma dönüştürür. • Glukozun başlıca depo şekli omurgalılarda ve birçok mikroorganizmada glikojen; bitkilerde ise nişastadır.
Glikojenoliz• Glikojenoliz, glikojenden glukozun açığa çıkışı olayıdır; diyetle alınan glukozun yeterli olmadığı durumlarda kana glukoz sağlayan bir olaydır. • Glikojenoliz yani glikojenden glukozun açığa çıkışı, bir hidroliz olayı değil bir fosforoliz olayı şeklinde gerçekleşir.• Glikojen fosforilaz enzimi, glikojen molekülünün indirgeyici olmayan ucundan bir glukozil kalıntısının fosforolizini katalize ederek glikojenden bir glukoz molekülünü glukoz-1-fosfat şeklinde ayırır.• Glikojen fosforilaz, esansiyel kofaktör olarak piridoksal fosfat gerektirir. Glikojenolizde glikojen fosforilaz tarafından katalizlenen basamak, hız sınırlayıcı basamaktır
Glukonegenez• Glukoneogenez, karbonhidrat olmayan (laktat, pirüvat, gliserol ve bazı amino asitler gibi) prekürsörlerden hücre içinde glukoz biyosentezidir. • Glukoneogenez, bütün hayvanlar, bitkiler, mantarlar ve mikroorganizmalarda bulunan evrensel bir yoldur. • İnsan ve diğer memelilerin yaşamlarını sürdürebilmeleri için glukoz sentez etmeleri şarttır; - diyetle yeterli miktarda karbonhidrat alınmadığında - uzun süreli açlıkta organizmanın glukoz gereksinimi glukoneojenezle sağlanır. • Karaciğer glikojeni ancak 10-18 saatlik açlıkta gerekli olan glukozu sağlar; daha uzun süreli açlıkta karaciğer glikojeni tükendiğinden glukozun karbonhidrat olmayan maddelerden sentezlenmesi gerekir.