Sıra | DOSYA ADI | Format | Bağlantı |
---|---|---|---|
01. | İmmun Si̇stem | ppt | Sunumu İndir |
Transkript
İSMAİL CEYHAN Bağışıklık sistemi, Aşılar ve bağışık serumlar
Öğrenme hedefleri • İmmün sistem bileşenleri • Doğal ve edinsel bağışıklık • Doğal bağışıklıkta yer alan yapılar ve hücreler • Birincil ve ikincil lenfoid organlar • Edinilmiş bağışıklıkta yer alan hücreler (B ve T hücreleri) ve makro molekülleri/kimyasallar (antikorlar sitokinler) • Aşılar ve immun serumlar ve enfeksiyonlara karşı korunmada önemi Çocuk ve erişkinlerde (özellikle risk grupları örneğin yaşlılar ve gebeler ile bazı meslek gruplarında örneğin veteriner, sağlık çalışanlarında) uygulanması gereken aşılar
İmmunite Nedir? • Direnç ve savunma sistemlerinin oluşması ve gelişmesi • Vücutta genel olarak yabancı yapılara karşı savunma mekanizmalarının (bağışıklık durumunun) oluşması, özel olarak isei enfeksiyon etkenlerine karşı bir direncin ortaya çıkması.
Bağışıklık sistemi (İmmün sistem) • Canlıların en temel özelliği kendinden olanı tanıma, yabancıyı ayırt edebilme • Bu sayede konak organizma mikroplar, yabancı ve zararlı olabilecek maddelere karşı kendisini savunur. • Genelde antijen olarak tanımladığımız bu maddelerin organizmaya girmesi ile başlayan ve birbiri ile ilişkili birçok biyolojik reaksiyonun meydana geldiği bağışık yanıt olayında, birçok sistem, organ ve hücre görev alır.
İmmunite, ikiye ayrılır… • 1-DOĞAL İMMUNİTE • 2-KAZANILMIŞ İMMUNİTE
İmmunite, ikiye ayrılır… • 1-Doğal immünite: • Yabancıya özgü değil – Tüm yabancılara eşit veya benzer cevap verilir • 2. Kazanılmış immünite: • Yabancıya özgüdür. – Her yabancı yok edilmeli ancak verilen cevap farklıdır.
Doğal Bağışıklık •Doğuştan itibaren •Yabancı (Patojen, virüs, parazit, bakteri) ayırımı yok. •Cevabın hafızası yok. •Cevap etkene özgün değil. •Enfeksiyon başlamadan önce bile doğal bağışıklık çalışır. 7
Doğal Bariyerler&Faktörler • En önemli doğal engel deri ve mukozalar • Tükürük, gözyaşı, mukus, idrar… • Burundaki kıllar, sillialı epitelin titrek tüyler • Ayrıca, flora bakterileri patojen bakterilerin hastalık oluşturmasına engel olurlar.
• 1-Doğal immünite (doğal bağışıklık): a) Makrofajlar, b) Nötrofiller, c) Doğal öldürücü hücreler (NK), d) Kompleman 2. Kazanılmış (spesifik, özgül) immünite: a) Hücresel immünite: T lenfositler. b) Hümoral immünite: B lenfositler ve plazma hücreleri.
Doğal bağışıklık 1.Anatomik yapılar Deri mukoza bütünlüğü; Mukoza kılları (siliar hareket) 10 2.Fizyolojik bariyerler 1. Mide asidi, 2. Barsak hareketi (peristaltik), 3. Dışkılama , 4. Safra salgısı, 5. Lizozim , 6. Kompleman sistemi, 7. Deri yağ asitleri,
Fagositoz • Mikroorganizmayı hücre iskeleti elemanları yardımıyla yutma işlemidir. • Fakat kapsüllü bakteriler fagositoza dirençlidir. • mikroorganizmanın çevresi proteinle kaplanarak fagositoz kolaylaştırılabilir • Bu proteinler opsonin dediğimiz antikor, kompleman ve bazen diğer proteinler olabilir.
Fagositoz https://commons.wikimedia.org/wiki/File:0309_Phagocytosis.png
Fagositoz https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e6/Phagocytosis2.png
Doğal bağışıklık Fagositoz 14 • Makrofaj, • Monosit • Nötrofil
Kazanılmış bağışıklık 1.Doğuştan itibaren değil, 2.Antijenle karşılaşınca oluşur 3.Hafıza gelişir 15
Kazanılmış bağışıklık •Kazanılmış bağışıklık lenfositler (T ve B lenfositler) tarafından oluşturulur. •Özgüldür (antijene has bağışıklık) •Çok çeşitli antijenlere karşı reaksiyon verebilir. •Sürelidir. – Cevap bitince eski haline döner. –Kendinden olanla olmayanı ayırabilir (Kendine toleranslıdır) 16
KAZANILMIŞ BAĞIŞIKLIK
Kazanılmış immunite Humoral (sıvısal) immun yanıt Hücresel immün yanıt (Antikor) (sitotoksik)
Bağışıklık • Hücresel ve Hümoral bağışıklık rol oynar. Hücresel bağışıklık • Yardımcı T-lenfositleri • Sitotoksik T-lenfositleri Hümoral bağışıklık • B-lenfositleri • plazma hücreleri
Kaynak:Teker B. TUSEM. 2009
Hücresel immun yanıt • Belirli antigenic yapılara karşı özgül olarak gelişir, • Lenfositlerin rol alır, • Türe, ırka, genetiğe ve kişiye bağlı bağlı değişir, • Mikroorganizmayla temastan sonra oluşur, • Tekrarlanan temaslarla etkisi artar.
Bağışıklık Sistemini Oluşturan Hücreler ve Organlar
İmmun sistem hücreleri Adapted from Biology of the Immune System, JAMA 278 (22)
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ OLUŞTURAN ORGANLAR Santral Lenfoid Organlar Kemik İliği Timus Fabricius Kesesi ve buna eşdeğer organlar Periferik Lenfoid Organlar Lenf Düğümleri Dalak Mukoza ile ilgili Lenfoid Dokular (= Kapsülsüz Lenfoid Dokular) Tarhan G. Temel immünoloji https://genetikolog.files.wordpress.com/2018/03/1-temel-immunoloji-ders-notlari-g-tarhan- 2018.pdf
• Bağışıklık sistemini oluşturan organlar – Santral Lenfoid Organlar: • Kemik iliği, • Timus, • Fabricius Kesesi – Periferik Lenfoid Organlar: • Lenf Düğümleri, • Dalak, • Kapsülsüz Lenfoid Dokular. • Bağışıklıkta rol alan hücreler – Makrofajlar – Lenfositler – Diğer Hücreler
Bağışıklık Sistemini Oluşturan Organlar 1. Santral Lenfoid Organlar A) Kemik İliği B) Timus C) Fabricius Kesesi ve buna eşdeğer organlar 2. Periferik Lenfoid Organlar A) Lenf Düğümleri B) Dalak C) Mukoza ile ilgili Lenfoid Dokular (= Kapsülsüz Lenfoid Dokular)
Timus • Bağışık yanıt oluşmasında önemli bir organdır. • Kİ'de kök hücrelerden farklılaşan lenfosit öncü hücrelerin olgunlaşarak, olgun T-lenfosit haline geldiği organdır.
Fabricius Kesesi ve Buna Eşdeğer Organlar • Kİ'nden göç eden lenfosit öncü hücrelerinin olgunlaşıp olgun B-lenfosit haline geldiği yerdir. • Memelilerde böyle bir kese yoktur. Memelilerde bu görevi kemik iliği yapmaktadır.
Periferik Lenfoid Organlar • Santral lenfoid organlarda farklılaşan, olgunlaşan ve immünolojik reaksiyonlar için hazır hale gelen olgun T ve B lenfositlerinin yerleştiği organlardır. • Antijenik uyarım olduğunda bağışık yanıt ikincil lenfoid organlarda gerçekleşir. • Kısaca immün hücreler santral organlarda oluşur, periferik organlarda görev yaparlar.
Bağışık Yanıtta Rol Alan Hücreler I - Makrofajlar II - Lenfositler • B - lenfosit (Plazma Hücresi) • T - lenfosit – Th = T helper Lenfosit (Yardımcı / Uyarıcı) – T cy/s = T cytotoxic / suppresor lenfosit III - Natural Killer = (NK) = Doğal Öldürücü Hücreler IV - Diğer Hücreler - Nötrofiller - Eosinofiller - Bazofiller ve Mast hücreleri - Trombositler
Makrofajlar • Makrofajlar kemik iliğinde yapılır. • Kana geçip gezgin makrofaj = monosit adıyla dolaşımda yer alırlar. • Ameboid hareket yetenekleri vardır. • Dokulara geçen monositler, kan dolaşımına geri dönemezler ve dokularda yerleşik makrofaj olarak kalırlar (RES).
İnsanda Mononükleer Fagositik Sistem Hücreleri ( = RES) • Kanda: – gezgin monositler • Akciğerlerde: – alveoler makrofajlar • Seroz boşluklarda: – makrofajlar • Kemik dokuda: – osteoklastlar • Sinir dokusunda: – mikroglia hücreleri • Dalak ve lenf düğümlerinde: – Dentritik hücreler • Deride: – Langerhans hücreleri • Bağ dokusunda: – histiositler • Karaciğerde: – Kupffer hücreleri • Böbrekte: – mezangial makrofajlar
T-lenfositleri başlıca iki alt gruba ayrılırlar: 1. Th lenfosit (= T helper = yardımcı T lenfosit) CD4 yüzey molekülü taşır. 2. Tc/s lenfosit (= T cytotoxic / supressor = sitotoksik / baskılayıcı T lenfosit) CD8 yüzey molekülü taşır.
B - Lenfositler • B lenfositler humoral (antikora dayalı) immüniteden sorumlu hücrelerdir. • Kuşlarda Bursa of fabricius kesesinde, memelilerde kemik iliğinde olgunlaşırlar. • B lenfositler sentezledikleri immünglobulin moleküllerini hücre yüzeylerinde zarda taşırlar ve bu molekül antijene karşı özgül reseptördür. Bu yüzey immünglobulinler IgM ve IgD sınıfı yapı gösterirler
Antikorlar Tarhan G. Temel immünoloji https://genetikolog.files.wordpress.com/2018/03/1-temel-immunoloji-ders-notlari-g-tarhan- 2018.pdf
Tarhan G. Temel immünoloji https://genetikolog.files.wordpress.com/2018/03/1-temel-immunoloji-ders-notlari-g-tarhan- 2018.pdf Antikor Moleküler yapı • Ig molekülünün birbirine eş iki kol parçası antijen ile bağlanma özelliğindedir. • Antijen bağlayabilen bu kol parçalarına Fab (= Fragment antijen binding = antijen bağlayan parça) adı verilir. • Y şeklindeki molekülün tek parça halinde kalan ve pek çok biyolojik aktiviteden sorumlu gövde kısmına ise soğukta kristalleşme özelliğinden dolayı Fc (= Fragment crystallizable =kristalize olabilen parça) adı verilmektedir. • Doğal olarak Fab parçasında hem L, hem de H zinciri • bulunur, Fc parçasında ise sadece H zincirleri bulunur.
İMMÜNGLOBULİN G (IgG); IgG plasenta yoluyla anneden fetüse geçebilen tek Ig'dir. Genel olarak antijenle ilk karşılamada daha geç oluşur Tarhan G. Temel immünoloji https://genetikolog.files.wordpress.com/2018/03/1-temel-immunoloji-ders-notlari-g-tarhan-2018.pdf (modifiye)
İMMÜNGLOBULİN M (IgM); 5 temel birimden oluşan bir pentamerdir. Şekil olarak IgG molekülüne benzeyen 5 tane monomerin disülfid bağlarıyla bağlanmasından oluşan yıldız şeklinde bir Ig'dir. Enfeksiyonlarda ilk oluşan Antikor. Tarhan G. Temel immünoloji https://genetikolog.files.wordpress.com/2018/03/1-temel-immunoloji-ders-notlari-g-tarhan-2018.pdf (modifiye)
İMMÜNGLOBULİN A (IgA); Genel olarak yapısı IgG'e benzer. Salgılarda bulunur. Tarhan G. Temel immünoloji https://genetikolog.files.wordpress.com/2018/03/1-temel-immunoloji-ders-notlari-g-tarhan-2018.pdf (modifiye)
İMMÜNGLOBULİN D (IgD); • IgD, IgM ile birlikte, B lenfositlerin yüzeylerinde bulunur. IgD B- lenfositlerin farklılaşmasında rol oynar Tarhan G. Temel immünoloji https://genetikolog.files.wordpress.com/2018/03/1-temel-immunoloji-ders-notlari-g-tarhan- 2018.pdf
IgE, helmintlere karşı aktif bağışıklıkla, astım, saman nezlesi, ürtiker gibi çabuk tipteki aşırı duyarlılık reaksiyonlarında önemlidir. İMMÜNGLOBULİN E (IgE); Tarhan G. Temel immünoloji https://genetikolog.files.wordpress.com/2018/03/1-temel-immunoloji-ders-notlari-g-tarhan- 2018.pdf
SİTOKİNLER Bağışıklık ve inflamasyon olaylarında rol alan hücreler tarafından sentezlenip salınan ve bunların veya diğer hücrelerin aktivitelerini modifiye eden, çözünebilir protein ya da glikoprotein yapıda hormon benzeri maddelerdir. • Düşük moleküler ağırlığa sahiptirler (30 kDa) • Etkileri lokal veya sistemik (otokrin, parakrin, endokrin etki) olabilir • Hücre dışarıdan gelen uyarımlarla sentezi başlatır veya durdurur. • Bir sitokin nadiren tek başına çalışır. • Birbirlerinin sentez ve etkilerini değiştirebilirler. • Etkileri birbiri ile kesişir (pleiotropik, redundant, sinerjik, antagonistik, kaskad etki) Tarhan G. Temel immünoloji https://genetikolog.files.wordpress.com/2018/03/1-temel-immunoloji-ders-notlari-g-tarhan- 2018.pdf
Sitokin salınımında ana kaynak T lenfosit ve Makrofajlardır Tarhan G. Temel immünoloji https://genetikolog.files.wordpress.com/2018/03/1-temel-immunoloji-ders-notlari-g-tarhan- 2018.pdf
• İmmünolojik reaksiyonları düzenlerler. • Hücre gelişmesi, çoğalması, aktivasyonu, yangı, bağışıklık, doku tamiri ve morfogenezis gibi önemli biyolojik faaliyetleri düzenler. SİTOKİNLER TEMEL GÖREVLERİ Tarhan G. Temel immünoloji https://genetikolog.files.wordpress.com/2018/03/1-temel-immunoloji-ders-notlari-g-tarhan- 2018.pdf(modifiye)
AŞILAR
Kazanılmış(Spesifik)İMMÜNİTENİN KAZANILMASI:
TANIMLAR • AŞI: Organizmaya uygun yolla verildiğinde bağışıklık yanıtı oluşturarak ,canlının O enfeksiyon hastalığına* karşı korunmasını sağlayan maddelere denir. • AŞILAMA : Aşıların uygun doz uygun yol ve uygun zamanda bağışıklığı uyarmak amacıyla verilmesi işlemidir.
VİRAL AŞILAR Canlı (Atenüe) Aşılar İnaktif (Ölü) Aşılar Rekombinant (Subünit) Aşılar BAKTERİYEL AŞILAR •Canlı (Atenue) Aşılar •İnaktif (Ölü ) Aşılar •Rekombinant (Subünit)aşılar •Kapsüler Polisakkarit Aşılar •Toksoid Aşılar KOMBİNE AŞILAR AŞI TÜRLERİ
CANLI (ATTENUE) AŞILAR İNAKTİF (ÖLÜ) AŞILAR REKOMBİNANT (SUBÜNİT) AŞILAR VİRUS • Kızamık-kızamıkçık- kabakulak • Çiçek • Suçiçeği • Polio(oral polio=Sabin) • Rotavirus • Adenovirus • Sarıhumma • Hepatit A • İnfluenza • Kuduz • Polio(Salk-IM) • Hepatit B(Sadece HBsAg içerir) • HPV (6,11,16,18 serotiplerinin L1 ve L2 proteini) • HEV aşısı (Rekombinant kapsid proteini içerir) CANLI (ATTENUE) AŞILAR İNAKTİF (ÖLÜ) AŞILAR REKOMBİNANT (SUBÜNİT) AŞILAR KAPSÜLER POLİSAKKARİT AŞILAR TOKSOİD AŞILAR BAKTERİ • Mycobacterium bovis (BCG) • Franciella tularensis- Tularemi • Şarbon • Kolera • Veba • Tifo • Tifus (R.prowazekii) • Coxiella burneti-Q ateşi • Borrelia burgdorferi- Lyme hastalığı (OspA proteini) • Pnömokok • Meningokok • H.İnfluenza • (Hib) • Tifo Vi kapsüler antijeni • Difteri • Tetanoz • Boğmaca (hücresiz toksoid aşısı) Tarhan G. Temel immünoloji https://genetikolog.files.wordpress.com/2018/03/1-temel-immunoloji-ders-notlari-g-tarhan- 2018.pdf
• Hem hücresel ve hem de hümoral bağışıklık oluştururlar. • Koruyuculuk süreleri genellikle daha uzundur • Canlı viral aşılar Sitotoksik T lenfosit yanıtını en kuvvetli uyaran aşılardır. CANLI AŞILAR
CANLI AŞILARIN DEZAVANTAJLARI • Canlı aşılar virulan suşa geri dönebileceği (reversiyon) için hamilelerde ve immun yetmezliklerde kullanılmaz. • Ölü aşılar ve subünit aşılar bu durumlarda kullanılabilir. • BCG, OPV, İnfluenzae, pnömokok HIV li hastalara uygulanamaz. • Canlı aşılarla beraber immunglobülin (antiserum) uygulanmaz (aşının etkinliğini nötralize eder)
İNAKTİF (ÖLÜ) AŞILAR • Özel yöntemlerle öldürülmüş bakteriler veya inaktive edilmiş viruslardan oluşur -Formaldehit (HAV ,veba) -Beta –propiolaktan (influenza,kuduz) -Fenol gibi kimyasallarla -Sıcaklık UV • İNFLUENZA • KUDUZ • IPV (İnaktive Polio Aşısı) • TİFO • KOLERA • VEBA
Hamileler; OPV, çiçek, kızamıkçık uygulanmaz Yenidoğan ensefolopatisi veya mental sekelleri olanlar; İlk yıl hiç aşı yapılmaz HIV seropozitif olgulara BCG, OPV, İnfluenzae, pnömokok yapılmaz Gamaglobulin verildikten sonraki 3 ay içinde Canlı virüs aşısı yapılmaz.
Adjuvan • Bu kimyasallar viral nükleik asitin inaktivasyonuna neden olurken, viral proteinlerin antijenik yapısını bozmazlar. • Cansız aşılar genellikle adjuvan adı verilen maddelerle kullanılırlar. • ADJUVAN: antijenik olmayan, birlikte bulunduğu antijenin gücünü artıran maddelerdir. • Aliminyum (DBT, HBV, influenza aşısı) • bakteri hücre duvarı komponentleri (mycobacteriumda WaxD, bilinen en güçlü adjuvandır, Freud Adjuvanı olarak da bilinir.) • Sentetik polimerler • Lipozom kullanılabilir.
AŞILARIN YAN ETKİLERİ YEREL (Lokal) AŞI reaksiyonları Sıcaklık artışı Kızarma Şişlik Ağrı Lenf bezlerinde şişlik
• GÜNCEL BAZI AŞILARIN UYGULANMASI
Pnömokok aşısı >65 yaş Astım dahil kronik kardiyovesküler ve allerjik hast. Splenektomi veya immunsupresif tedavi 2 hafta önce uygulanır 0.5 ml Im/sc tek doz uygulanırlar.
İNFLUENZAE AŞISI 65( bazen 50) yaş ve üstü Kronik hastalar (kardiyovasküler ve akciğer) Kronik hastaların ve yüksek riskli kişilerin bakımıyla uğraşanlar Diabetes mellitus (DM) ve diğer metabolik hastalıklar, böbrek yetmezliği, immunsupresif ve bağışıklık yetmezliği olanlar (HIV pozitifliği, kortikosteroid tedavisi ve immunsupresif ve antineoplastik tedavi görenler) Bakımevlerinde kalan kronik hastalıklı yatalak kişiler Uzun süre aspirin tedavisi görmek zorunda olan genç erişkinler Grip mevsiminde bulunan 2. 3. trimestrideki gebe kadınlar 0.5ml deltoid kasa (IM); heryıl ekim başı, kasım ortası
HEPATİT B AŞISI* Seksüel olarak aktif, çok eşli kişiler homoseksüeller ve çok eşli heteroseksüeller Kan ve kan ürünleri ile temas edenler Hemodiyaliz hastaları Pıhtılaşma faktör konstantreleri alanlar HBsAg taşıyıcılarının eşleri ve ev halkı Anti-HCV pozitif olanlar Damar içi uyuşturucu kullananlar Hemofili hastaları 0,1 ve 6.ayda 3 doz (*)Çocuk aşılama programındadır.
HAMİLELER Canlı aşılar UYUGULANMAZ Tetanoz-doğum öncesi 2 doz Td verilir Polio ve Sarı humma riski yüksekse bu aşılar uygulanabilir İnaktive aşılar risksiz (ANCAK Annenin ateşlenmesi fetus için riskli olduğundan zorunlu olmadıkça kullanılmaz) Gerektiğinde influenzae (gebeliğin 14. haftası ve sonrasında) ve HBV, HAV ve pnömokok aşıları uygulanabilir Emziren anneye canlı veya inaktif aşılardan biri uygulanabilir
ULUSLAR ARASI SEYAHAT EDENLERİN AŞILANMASI N.menengitidis (A,C,Y,w-135): 1 doz/0.5ml SC Kolera-0.5 ml IM/SC,0.2ml ID, 2doz 1hafta/1ay arayla (Sarı Humma aşısı ile en az 3 hafta ara ile) Tifo (Ty21a: 48 saatte bir, 4 doz- rapel 5 yıl sonra, Vi polisakkarit İM-2 yılda bir rapel) Japon ensefalit aşısı -0., 7. ve 30. günlerde 0,1ml SC, 2 yıl sonra 1 rapel) Hepatit A: aşı+Ig (3 aydan az kalma-0,02 ml/kg, 4-6 ay kalma:0,06 ml/kg) Sarı humma- Seyahat öncesi 1 doz 0.5ml –SC
KAZA/TEMASLI Yanıklar: Td, TIG Hayvan ısırıkları: Kuduz-HDCV+RIg, Td, veterinerler Yılan ve Akrep sokmaları: Özgül antiserumlar Yaşlılar: Pnömokok, İnfluenzae, Td Şarbon: Şarbonun yaygın olduğu bölge hayvanlarının deri, kürk, yün, kıl, kemik unu vs ile temas eden çalışanlar, veterinerler Q Ateşi: Koyunlarla teması olanlar ve C. burnetti ile laboratuvarda çalışanlar için inaktif bir aşı vardır Tularemi: Canlı attenue aşı; tularemin endemik olduğu bölgelerde ilgili hayvan ve vektörle temas riski olanlar Veba: Laboratuvar personeli, Arizona-New Mexico bölgelerine gidecek kişiler Tetenoz: Yaralanma toprak, metal,ve paslı madde ile temas
BULAŞMA SONRASI BAĞIŞIKLAMA Hepatit A : Bulaşma sonrasında 2 hafta içinde Ig+aşı HBV : HBsAg pozitif kişiden bulaş: HBIg+aşı Şüpheli hayvan ısırığı : Aşı(HDCV) +RIg Yaralanma : T veya Td + TIg +SAT Kızamık- Bulaşma sonrası 6 gün içinde Ig (0.25 ml/kg-max 15 ml+aşı Kızamıkçık-Ig ile belirtiler silik geçer, viremi ve fetus enfeksiyonu ve konjenital rubella önlenemez
PASİF BAĞIŞIKLAMA 1.Bağışık serumları 2.İmmunoglobulinler
PASİF BAĞIŞIKLAMA Hazır Antikor içerdikleri için uygulandıkları anda etki gösterirler. Ancak etkileri kısa sürelidirler.(3-4 hafta) Aktif bağışıklık oluşma süresine kadar koruyucu ve tedavi edici direnç kazandırır
1.BAĞIŞIK SERUM (Anti serum) Aşılanmış hayvanlardan elde edilen antikor içeren serumlar Hastalık etkeni mikroplar veya ürünleri Hayvan zehirleri (yılan, akrep) Antijen olarak kullanılır At, sığır, koyun enjekte edilir Bu hayvanlarda bol miktarda Ab içeren serum elde edilir. Ancak; hayvan kaynaklı serumlar, yabancı protein içerdiğinden allerjik reaksiyon oluşturabilir. Bundan dolayı, hayvan kaynaklı serumlar yerine insan kaynaklı serum kullanımı tercih edilir.
2.İMMÜNOGLOBİNLER İnsan Kaynaklı Bağışık Serum (Gamaglobulin) İnsan plazması veya plasentadan elde edilir. Yan etkileri oldukça az olup, kullanım alanı geniştir. İki çeşittir. Standart Ig Özgül Ig
BAĞIŞIK SERUM ÖRNEKLERİ Anti toksik serumlar ; Botulismus, difteri, gazlı gangren, tetanoz, Anti-bakteriyal serumlar Boğmaca, N. menengitidis, Şarbon, Anti-vektör serumlar Akrep, örümcek, yılan,
İMMÜNOGLOBULİN ÖRNEKLERİ Anti-viral Ig Kuduz, Hepatit B, Kabakulak. Anti-toksik Ig Tetanoz anti toksik Ig
SIK KULLANILAN IMMÜNGLOBULINLER HEPATİT B immünglobulin (HBIg) İnsan donörlerden elde edilir Riskli gruplara uygulanır Sağlık peroneli Özellikle cerrahi ve laboratuvar elemanları
Kuduz Immunoglobulini İnsan donörlerinin plazmasından elde edilen Ig'lerdir Hayvan ısırmalarından hemen sonra uygulanır Hem aktif hem pasif bağışıklık birlikte yapılmaktadır.
Tetanoz Anti-Toksoid Ig IM olarak yaralanma sonrası yapılır. Hem koruyucu hem tedavi amaçlı Hem aktif hem pasif bağışıklama birlikte yapılmalıdır.