| Sıra | DOSYA ADI | Format | Bağlantı |
|---|---|---|---|
| 01. | Spinal Kord Yaralanması Rehabilitasyonu | ppt | Sunumu İndir |
Transkript
1Spinal kord yaralanması rehabilitasyonu
2Kısa anatomik bilgi Spinal kord foramen magnumun altında başlar, L1-L2 vertebra hizasında sonlanır 31 çift sinir kökü vardır. 8 servikal, 12 torakal, 5 lomber, 5 sakral ve 1 koksigeal Omurga ile spinal kord aynı boyda olmadığından sinir çıkış seviyesi ile kemik seviye farklıdır. T12 kökü T10 civarındadır, L1-L2 altında ise cauda equina vardır.
3 Spinal kord C2 ve T2 arası ve T10 ve T12 arasında genişleme gösterir. En geniş kord çapı C5-C6’dadır. Ortalama spinal kord çapı 17 mm.dir Yatay düzlemde spinal kord beyaz cevherin gri cevheri çevrelediği kelebek şeklindedir. Gri cevher nöronların gövdelerini, beyaz cevher inen ve çıkan miyelinli ve miyelinsiz uzun sinir lifleri yollarını içerir
4
5Epidemiyoloji Vertebral kolon yaralanmaları her yaşta ve her cinste görülebilir. ABD’de her yıl yaklaşık 10 000 dolayında yeni vertebra kırığı görüldüğü tahmin edilmektedir. Yüksekten düşmeler(%36.5), Trafik kazaları (% 48.8), Bıçaklanma(%3.3), Ateşli silah yaralanmarı (ASY) (%1.9) Suya dalış (%1.2) ve Diğer (%8.3) : Günlük yaşama ait kazalar, iş kazaları,..
6 Omurganın bazı bölgeleri biyomekanik olarak yaralanmaya daha müsaittir. Bu bölgeler C1-C2, C5-C7, T12-L2 bölgeleridir. Omurga yaralanmaları direkt kuvvetler dışında çoğu kez baş ve gövdenin oluşturduğu indirekt kuvvetlerle oluşur. Tüm omurga fraktür ve/veya dislokasyonlarında yaklaşık %10-15 oranında OY gelişir. Yaralanmalarda altta yatan osteofit, Romatoid Artrit ve konjenital darlıklar gibi başka faktörler de rol oynayabilir.
7 Travmayı takiben medulla spinalis nadiren lasere olur veya transseksiyona uğrar. Olay; yaralanma yerindeki mikroperfuzyonun santral gri cevherden başlayarak ilerleyici bir şekilde azalmasıdır. Hematomu takiben ödem ve vaskuler nekroz da olaya eşlik eder. Bu bölgelerde daha sonrada gliozis gelişir.
8
9OY NEDENLERİ1. Travmatik nedenler2. Vaskuler ( Spinal arter tıkanıklığı, dekompresyon hastalığı)3. Dejeneratif ( ALS, MS, Siringomiyeli)4. Tümör (Primer yada metastaz)5. Diğer (Skolyoz, Dar kanal Sendromu, Paget Hastalığı, Disk prolapsusu, elektrik çarpması vb.)
10Yaralanma Mekanizmaları1. Hiperfleksiyon yaralanmaları; En sık C5-C6 seviyesi2. Hiperekstansiyon yaralanmaları; Whiplash Injury3. Vertikal kompresyon; Su dalışları, yüksekten düşmeler ile Burst fraktürleri4. Penetran yaralanmalar
11
12Terminoloji * Üst Motor Nöron Lezyonu: Spinal Kordun lezyonudur. Lezyon seviyesi altında motor-duysal-kayıp, hiperrefleksi, spastisite ve patolojik refleksler vardır. Alt Motor Nöron Lezyonu: Kauda equina ve periferik sinir köklerinin lezyonudur. Flask paralizi, kas atrofisi, arefleksi ve patolojik reflekslerin yokluğu ile kendini gösterir. * ASIA (American Spinal Injury Association)Ditunno 1992
13 Parapleji: Alt ekstremitelerin duysal ve motor paralizisi ile beraber mesane, barsak , seksüel fonksiyonlarının bozulması. Kauda equina lezyonları bu terimin içindedir, periferik sinirler ile lomber pleksus lezyonları ise dışındadır. Quadripleji: Mesane, barsak, seksüel fonksiyonların ve göğüs, sırt, karın ve alt ekstremitelerle birlikte üst ekstremitelerin paralizisidir.
14
15Klinik görünüm ABD’de %49 tetrapleji %51 parapleji Klinik görünüm ülkemizde ? %32.2 tetrapleji %67.8 parapleji
16Spinal Şok Dönemi: Travmadan hemen sonra reflekslerin inhibe olduğu spinal şok döneminde flask bir paralizi gelişir. Spinal şok dönemi saatler yada haftalar sürebilir (Genellikle 24-48 saat). Bu dönemden çıkıldığı sakral reflekslerin (bulbokavernoz, anal mukokutanoz ve anal dijital) geri dönüşü ile anlaşılır.
17 DEĞERLENDİRME OY sonrası acil üniteye getirilen hastanın solunumu, dolaşımı ve tüm sistemik değerlendirimesi yapılır. Nörolojik Değerlendirme:1. Motor fonksiyon2. Yüzeyel Duyu Fonksiyonu3. Komplet-inkomplet a) Fonksiyonel Sınıflama b) Anatomik klasifikasyon (Kord Sendromları)4. Yüzeyel, derin, sakral refleksler
18 Komplet Yaralanma: Nörolojik lezyon seviyesi altında tam motor ve duysal fonksiyon kaybı söz konusudur. En kaudal seviyedeki sakral segmentlerin de duysal ve motor fonksiyonları yoktur.
19 INKOMPLET OY Santral Kord Sendromu: Lezyon spinal kordun orta bölümündedir.
20 Anterior Kord Sendromu Posterior kord sendromu Brown Sequard Sendromu Konus Medullaris Sendromu Mikst Sendrom
21 Anatomik Seviye: Radyolojik incelemede en fazla hasara maruz kalmış proksimal omurgadır. Nörolojik Seviye: Motor fonksiyon ve duyunun normal olduğu en distal (kaudal) medulla spinalis segmentidir. Komplet lezyonlarda ilk seviyeye göre son seviye bir-iki segment düşebilir. Bu özellikle servikal bölge için çok önemlidir. Fonksiyonel Seviye: Tüm kasların en az 3 gücünde olduğu ve yüzeyel ağrı duyusunun normal olduğu en alt spinal segmenttir.
22FONKSİYONEL BAĞIMSIZLIK ÖLÇÜMÜ(Functional Independency Measures - FIM)1. Tam Bağımlı2. Maksimal Yardım3. Orta yardım4. Minimal yardım5. Gözlem altında6. Modifiye bağımsız7. Tam bağımsızKendine A. YemeBakım B. El-yüz yıkamaC. BanyoD. Giyinme (üst kısmı)E. Giyinme (alt kısım)F. TuvaletSfinkter G. Mesane kontrolüKontrolü H. Barsak kontrolüMobilite I. Yatak, sandalye, TS J. TuvaletK. Küvet, duşLökomotor L. Yürüme, TSsistem M. Merdivenİletişim N. AnlamaO. İfade (sözel, işaret)Sosyal P. Sosyal etkileşimAlgılama Q. Problem çözmeR. Hafıza
23 Yüzeyel Duyu Skorlanması (0) Duyu yok (1) Bozulmuş duyu(hiperestezi dahil) (2) Normal (TE) test edilemedi
2410 anahtar kasC5 – Dirsek fleksörleriC6 – ECRLC7 – TrisepsC8 – FDP (3.distal falanks)T1 – Parmak abduktörleriL2 – IliopsoasL3 – Kuadriseps L4 – Tibialis anteriorL5 – EHL S1 – GastrosoleusSakral: İstemli anal kontraksiyon (var/yok)
Spinal Kord Yaralanması Rehabilitasyonu
Yıl : 2020
Anahtar Kelimeler
Daha fazla görüntüle