| Sıra | DOSYA ADI | Format | Bağlantı |
|---|---|---|---|
| 01. | Tiroid Hastalıklarında Tanı Yöntemleri | pptx | Sunumu İndir |
Transkript
Tiroid Hastalıklarında Tanı Yöntemleri Prof.Dr.Yılmaz AKGÜN
Tanı Yöntemleri
Tiroid Hastalıklı Hastaların Değerlendirilmesi Hikaye Radyasyona maruz kalma hikayesi Ailede benign veya malign tiroid hastalığı İyottan yoksun alanlarda yaşama Guatrojenik ilaç (I,Li) alımı Semptomlar Disfaji Ses karakterinde değişiklik (malign proçes) Dispne Boğulma hissi Lokalize Ağrı (nadirdir) Malignensi Tiroidit Tiroid bezi içine kanama
Fizik Muayene Klinisyenin deneyimi, nodülün değerlendirmesini etkileyen en önemli faktördür. 5 mm’den küçük nodülleri elle tespit etmek zordur. Servikal lenf bezleri mutlaka araştırılmalıdır. Fizik muayene, sadece nodülün varlığı ve benign veya malign olduğuna dair genel ipuçları verir.
Fizik Muayene • Tiroiddeki kitleler yutkunmakla hareketlidir (normal tiroid bezi nonpalpabldır). Palpasyon : Bezin büyüklüğü ,diffüz yada nodüler oluşu, nodülün büyüklüğü, bezin yada nodülün kıvamı, ağrı Oskültasyon : Üfürüm • Delphian nodu palpasyonu: Tiroid isthmus ve krikoid kartilajın hemen üstünde bulunur. Tiroid Ca’nın ilk metastazının bulunduğu yerdir. • Servikal zincir lenf nodüllerinin palpasyonu ( papiller tiroid Ca.’da sıktır)
Total T4 (TT4: 55-150 mmol/L) Total T3 (TT3: 1.5-3.5 nmol/L) Free T4 (fT4: 12-28 pmol/l) Free T3 (fT3: 3-9 pmol/L) TSH (0.15-4.2 U/ml) Tiroglobulin Tiroid otoantikorları Kalsitonin Tiroid Hormon ölçüm paneli
s TSH Free T4 Tiroid fonksiyonlarının taraması
Antitiroid antikorlar- Tiroglobulin Anti-tiroid peroksidaz antikoru (TPOAb) Anti-mikrozomal antikor (AMA) Anti-tiroglobulin antikoru (TgAb) Anti TSH reseptör antikoru(TRAb) Thyroid-stimulan immunoglobulinler (TSI) Tiroglobulin sadece tiroidden salgılandığından, eğer total tiroidektimden sonra tespit edilirse geride tiroid dokusu kaldığını yada nüks geliştiğini gösterir. (Medüller tiroid Ca. dışındakilerde). Yüksek düzeyleri metastatik tiroid kanserine işaret eder.
Görüntüleme yöntemleri • Ultrasonografi • Tiroid sintigrafisi • Düz grafi • BT/MRG
Tiroid US – Doppler US USG altın standarttır. Tiroid nodüllerinin tanısı, sayısı, ebadı ve karekterinin takibi Malign ve benign nodüllerin ayrımı Tiroidit varlığı Varsa eşlik eden patolojik lenf nodlarının görüntülenmesi Biyopsi için kılavuz olarak kullanılabilir. Lokal rezidü / nüks tanısı ve takibinde Perkutan etanol enjeksiyonu ile kistik nodüllerin tedavisinde faydalıdır.
Benign Malign US Bulguları İyi sınırlı kenarlar İzoekoik, hiperekoik Elastisite yüksek(yumuşak) Düzensiz kenarlar Belirgin hipoekojenite Santral mikrokalsifikasyon İnkomplet halo Servikal LAP Düşük elastisite**(sert)
DÜZ GRAFİ Radyolojik incelemelerden düz grafiler pek faydalı değildir. Ancak trakeal itilme, kalsifikasyon,akciğer (1cm’den büyük) ve kemik metastazının saptanmasında başvurulur.
BT Endikasyonları US’de çevre alana yayılım kuşkusu varsa Kitle büyüklüğü nedeniyle prop tam yerleşmemişse Özellikle retrosternal guatrın değerlendirilmesi US’de büyük kalsifiye nodül nedeni ile posterior alan değerlendirilememiş ise Kanserde invazyonun belirlenmesi ve LAP tetkikinde yararlı olabilir. Kontrastsız incelemeler tercih edilmelidir. Zira kontrast maddeleri I131 tutulumunu düşürerek sonraki inceleme veya müdahaleleri zorlaştırır.
MR Endikasyonları Çevre alana invazyonu araştırmada (vasküler vb) Kolloidal /hemorajik içeriği tanımlamada Hashimoto zemininde malignite saptanmasında Nodül doğasını ayrımlamada: Konvansiyonel MR Diffüzyon MR Dinamik MR
PET CT Endikasyonları I-131 taramaları negatif, tiroglobulin değerleri yüksek olgularda (%78-93) Lokal nüks, lenf nodu ve uzak metastazı ayrımlamada
Tiroid sintigrafisi Sadece TSH düzeyi baskılanmış hastalarda yapılır. (I123 ve I131 ile yapılır) Tiroid bezinin morfolojisi ve fonksiyon durumunu gösterir. Soğuk lezyonlar; etraf bez dokusundan daha az radyoaktivite tutar, malignensi riski yüksek(%15-20) Sıcak lezyonlar; etraf bez dokusundan daha çok radyoaktivite tutar, malignensi riski %5
Anamnez-FM Bulguları • Yaş<20 veya >70 • Erkek cinsiyet • MTK veya MEN aile hikayesi • Baş ve boyuna radyasyon hikayesi • Basıya bağlı semptomlar : Disfaji, Disfoni ve Dispne • Levotiroksin tedavisine rağmen nodülün hızla büyümesi • Sert, çevre yapılara fikze nodül • Bölgesel LAP varlığı • Uzak metastaz varlığı USG Bulguları • Hipoekoik nodüller • Mikrokalsifikasyon varlığı (Tiroid ve LAP) • Santral vaskülarite • İrregüler kenar (LAP ve Tiroidde) • >4 cm veya kısmen kistik nodül • Sintigrafi bulguları • Soğuk nodül Malignite Kriterleri
Malign Tiroid nodüllerinin tipik özellikleri İnternal Vaskülarizasy on Hipoekoik kitle Düzensi z kenar Mikro- kalsifikasy on
Tiroid İİAB Hikaye ve Fizik muayenede risk faktörü olan olgularda, Nodülde fiksasyon ve /veya Bölgesel adenopati USG’de ve sintigrafide malignite kriterleri olan > 1.5 cm’den büyük nodüllerde yapılması önerilir. Tiroid İİAB’si; şüpheli ve malign nodülleri tanımlayabilmek için en ucuz ve güvenilir yöntemdir. Tiroidektomi ihtiyacını %50 azaltır Cerrahi spesmendeki kanser oranı %50 artar
Bethesda 2007 Terminolojisi 1-Tanı için yetersiz (%10-20 Malign) 2- Benign 3- Önemi belirsiz atipi 4- Folliküler veya Hurthle hücreli neoplazi şüphesi (%20-30) 5- Malignite kuşkusu (%50-75) 6- Malign (>95) Önemi belirsiz atipi Malignite riski yaklaşık %5- 10 Bulgular folliküler neoplazi veya malignite için yeterli değil Tekrar İİAB ( 3 ay sonra!!!!) Klinik-radyolojik korelasyon
TIRADS Sınıflaması
Tiroid Nodülüne Yaklaşım İİAB Malign %5 Cerrahi Benign %70 Takip Biyopsiyi yenile Baskıla Şüpheli veya Folliküler %10 Sıca k ScanSoğuk Takip C e rr a h i
Tanısal Yaklaşım TSHDüşük ST4 Yüksek Primer Hipertiroidi Subklinik Hipertiroidi NDüşük Sekonder Hipotiroidi N Sekonder (Santral) Hst. Yüksek ST4 Yüksek Sekonder Hipertiroidi veya Tiroid hormonuna doku direnci N Subklinik Hipotiroidi Düşük Primer Hipotiroidi RAIU diffuz homojen heterojen Grave’s Hastalığı Toksik multinodular guatr fokal Toksik Adenom Zayıf Serum Tiroglobulin Düşük Tirotoksikozis factitia Fazla I alımı Yüksek Tiroiditis Struma ovarii
Tiroid Hastalıklarında Tanı Yöntemleri
Tiroid Hastalıklarında Tanı Yöntemleri
Yazar :
Yılmaz Akgün
Yıl : 2020
Anahtar Kelimeler
Daha fazla görüntüle